برای مشاوره با پزشکان کلیک کنید
;
یبوست مزمن به حرکات غیرمعمول روده یا عبور سخت مدفوع می گویند که چند هفته یا حتی بیشتر طول بکشد. یبوست معمولا به معنای داشتن دفع کمتر از 3 بار در هفته است.
اگرچه داشتن هر از گاه یبوست بسیار شایع است اما برخی افراد یبوست مزمن دارند که زندگی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.
  • دفع مدفوع کمتر از 3 بار در هفته
  • داشتن مدفوع ناصاف یا سخت
  • زور زدن برای اجابت مزاج
  • احساس وجود مانع در مقعد که از اجابت مزاج جلوگیری می کند
  • نیاز به کمک برای خالی کردن راست روده؛ مثل استفاده از دست ها برای فشار به شکم و یا استفاده از انگشت برای خارج کردن مدفوع از مقعد
اگر 2 یا تعداد بیشتری از این علائم را در سه ماه گذشته در خود احساس کرده اید، یبوست شکل مزمن پیدا کرده و باید مورد توجه و درمان قرار گیرد.
چنانچه در اجابت مزاج دچار مشکل پایدار شده اید بدون اینکه دلیلی برای آن بیابید، به پزشک مراجعه کنید.
در جدار روده یک فرد سالم شبکه‌ به هم پیچیده‌ای از اعصاب وجود دارد که عملکرد فوق‌العاده ظریفی دارد. این اعصاب عضلات روده‌بزرگ را با هماهنگی و نظم دقیقی منقبض می‌کنند و باعث به‌وجودآمدن حرکت‌های دودی روده می‌شوند. این حرکت‌ها محتویات داخل روده را به جلو می‌راند و نهایتا غذای هضم‌شده بعد از طی طول روده‌بزرگ به راست‌روده می‌رسد. وقتی راست‌روده از مدفوع پر می‌شود اعصاب ناحیه انتهایی تحریک و پیام دفع صادر می‌شود. حلقه‌هایی عضلانی در ناحیه مقعد وجود دارد که در حالت طبیعی آن را مسدود می‌کند. در زمان مناسب و با کنترل ارادی فرد شل‌شدن حلقه‌ها انجام می‌شود و عمل دفع انجام می‌شود. اگر به هر دلیلی روند طبیعی ذکرشده در روده‌بزرگ به‌طور هماهنگ عمل نکند، موادغذایی داخل روده انباشته و مشکلی به نام یبوست پدید می‌آید. یبوست زمانی اتفاق می افتد که مدفوع حرکت بسیار کندی در دستگاه گوارش داشته باشد. یبوست مزمن دلایل زیادی می تواند داشته باشد:

انسداد کولون یا راست روده

انسداد کولون یا راست روده باعث کند یا متوقف شدن حرکت مدفوع می گردد. علل انسداد:
  • شقاق مقعد
  • انسداد روده
  • سرطان کولون (روده بزرگ)
  • تنگی کولون
  • سرطان های شکم که روی کولون فشار وارد می کند
  • سرطان رکتوم (راست روده)
  • رکتوسل
 

مشکلات اعصاب اطراف کولون و رکتوم

گاه اعصابی که عملکرد عضلات کولون و رکتوم و در نهایت حرکت مدفوع از طریق روده ها بر عهده آنهاست، دچار مشکل می شوند. علل آن:
 

اشکال در ماهیچه های مسوول دفع

گاهی ماهیچه های لگن که در اجابت مزاج نقش دارند دچار اشکال شده و ممکن است باعث یبوست شوند. این مشکلات عبارتند از:
  • ناتوانی در شل کردن عضلات لگن برای اجابت مزاج (آنیسموس)
  • عضلات لگن نمی توانند بین شل کردن و انقباض، به درستی هماهنگی برقرار کنند (دیس سینرژیا)
  • عضلات لگنی ضعیف

بیماریهایی که بر هورمون های بدن تاثیر می گذارد

هورمون ها به تعادل مایعات بدن کمک می کنند. حالات و بیماریهایی که باعث برهم خوردن تعادل هورمونی می شود شامل موارد زیر است:
 
بعد از معاینه و شرح‌حال اولیه بیمار می‌توان پی برد که آیا عامل محرکی برای تغییر عملکرد روده وجود دارد یا نه. معمولا آزمایش خون از نظر میزان قندخون و سطح هورمون‌های تیروییدی هم انجام می‌شود. باتوجه به آنچه در شرح‌حال و معاینه بالینی یافت می‌شود ممکن است آزمایش‌های مدفوع یا سایر اقدام‌های تشخیصی لازم باشد اگر در این بررسی‌ها علت زمینه‌ای برای یبوست پیدا نشود باید نسبت به درمان آن اقدام کرد. در بیشتر موارد بررسی‌ها منفی هستند و فرد در اصطلاح دچار یبوست اولیه یا ایدیوپاتیک است. با رعایت توصیه‌های غیردارویی و برخی موارد مصرف دارو بهبود می‌یابند درصد ناچیزی از مبتلایان (3-2 درصد) یبوست‌های بسیار شدید مقاوم به درمان دارند در این مواقع بیمار را به مراکز تحقیقاتی می‌فرستیم تا مورد بررسی فوق‌تخصصی قرار گیرد. آزمون‌های تشخیصی روی روده‌بزرگ و مکانیسم دفع در راست‌روده انجام می‌شود و باتوجه به نوع اختلال درمان مناسب صورت می‌گیرد.
یبوست مزمن می‌تواند یکی از علایم سرطان روده بزرگ باشد اما هر یبوستی را نمی‌توان به سرطان نسبت داد. حدود 20درصد افراد جامعه به یبوست مبتلا هستند ولی از این جمعیت بسیار بالا فقط تعداد اندکی از آنها سرطان روده‌بزرگ دارند. در صورتی که هر فردی بعد از سن 45 سالگی برای مدتی طولانی دچار یبوست شود، حتما باید موردمعاینه دقیق قرار گیرد تا با انجام کولونوسکوپی از نبود هر نوع ضایعه سرطانی در روده مطمئن شویم. برخی بیماری‌های التهابی روده و نیز پاره‌ای از بیماری‌های روماتیسمی با یبوست مزمن همراه هستند که علایم دیگری غیر از یبوست دارند و قابل تشخیص‌ هستند.
قدم اول درمان این است که به شیوه زندگی توجه کنیم. ما معمولا توصیه می‌کنیم مبتلایان به یبوست صبح‌ها صبحانه میل کنند و بعد از آن برای دفع مدفوع آماده شوند و از زورزدن زیاد موقع دفع خودداری کنند چون بعضی از بیماری‌های ناحیه مقعد با زورزدن تشدید می‌یابند. افراد مبتلا را باید به مصرف فیبرهای طبیعی که در میوه و سبزیجات فراوان هستند، ترغیب کرد. خوردن میوه با پوست و مصرف غلات حاوی سبوس فیبر بیشتری به بدن می‌رسانند. فعالیت بدنی مفرح و شاداب مثل پیاده‌روی ایروبیک و شنا حرکت‌های دودی روده را منظم‌تر می‌کند و باعث آرامش اعصاب و کنترل بهتر استرس می‌شود و در بهبود یبوست اثربخش است. در اینجا تاکید می‌کنم که آرامش عامل بسیار مهمی در تعدیل حرکت‌های روده و اجابت‌مزاج منظم است و فشارهای عصبی، حتی موارد خفیف افسردگی یا اضطراب یا اختلال‌های خواب هم می‌توانند باعث تشدید یبوست شوند. بعضی داروها نیز می‌توانند یبوست ایجاد کنند. اگر دارویی مصرف می‌شود، بهتر است با تجویز پزشک باشد و درباره احتمال یبوست در اثر مصرف دارو از پزشک سوال شود. اگر اقدام‌های کمکی به بهبود یبوست کمکی نکرد قدم بعدی ما درمان دارویی است. برخی از داروها درحقیقت همان فیبر هستند که به مقدار زیاد و متراکم به صورت فرآورده‌های دارویی تجویز می‌شوند. بعضی دیگر بعد از رسیدن به روده‌بزرگ روده را به ترشح بیشتر آب و املاح تحریک و از این طریق به دفع یبوست کمک می‌کنند. در دهه اخیر داروهای جدید دیگری برای درمان یبوست به بازارهای دارویی معرفی شده‌اند و ممکن است در سال‌های آینده در کشور ما قابل‌تهیه باشند.

پزشکان زیر در درمان این بیماری می توانند کمکتان کنند

مقاله های مرتبط با این بیمارینمایش آرشیو

    • محرک هایی که باعث بدتر شدن سندرم روده تحریک پذیر می شوند۱۳۹۶/۰۳/۱۶

      اگر محرک هایی که باعث شعله ور شدن سندروم روده تحریک پذیر می شود را بشناسید، می توانید برنامه ای برای اجتناب از آنها بریزید. به این ترتیب می توانید روی مشکلاتی مثل یبوست، اسهال، درد شکم و نفخ که از عوارض بیماری سندرم روده تحریک پذیر است متمرکز شده و آنها را به حداقل برسانید.
    • آنچه ظاهر مدفوع درباره سلامت شما می گوید۱۳۹۷/۱۲/۲۷

      طب سنتی عقیده دارد بهتر است در هر بار اجابت مزاج نگاهی به مدفوع خود بیندازید. زیرا بدن انسان چندین ورودی و چندین خروجی دارد که از طریق آن ها مواد مفید دریافت و مواد مضر تخلیه می شوند. اگر در این روند اخلالی ایجاد شود می توان با بررسی اجمالی مدفوع به احتمالات پیش رو پی برد.
    • کمبود آب در بدن چه بیماری هایی سرتان می آورد؟۱۳۹۶/۰۳/۲۲

      شاید برای شما هم پیش آمده که بارها از گرفتگی عضلات کلافه شده باشید و تصور می کنید که با مصرف دارو بهبود می یابد. در حالی این مشکل ناشی از کمبود آب است.کمبود آب در بدن عامل بسیاری از دردها و بیماریهاست و این تاکیدی است بر این جمله که آب مایع حیات است.
    • عوارض گوارشی داروها و پیشگیری از آنها۱۳۹۵/۰۳/۲۹

      دارو های خوراکی به طرق مختلف روی سیستم گوارش تاثیر می گذارند. دارو های نسخه ای و دارو های بدون نسخه هر دو، هر چند ایمن و موثر باشند، ممکن است اثرات مخربی روی برخی افراد داشته باشند. آشنایی با داروهای محرک دستگاه گوارش و روش های پیشگیری از این تحریکات به سلامت بیمار کمک زیادی می کند.
    • درمان یبوست به کمک ویرایش ژنتیکی یک باکتری۱۳۹۷/۰۳/۲۷

      دانشمندان یک باکتری را برای تولید یک ماده شیمیایی به نام «تریپتامین» مهندسی کرده‌اند که به درمان یبوست کمک می کند.

مرکز مشاورهنمایش آرشیو

تیرویید

پاسخ توسط محبوبه سادات حسینی ۱۳۹۸/۰۵/۰۶
#4090

محبوبه سادات حسینی

با سلام خیر تاثیری نداره ولی انچه مسلم است این است که بعد از سن چهل سالگی کم بودن ذخیره تخمدانی کاملا طبیعی و قابل انتظار است.

قرمزی پوست،پوست پوست شدن و سوزش و خارش

پاسخ توسط ربابه غیبی ۱۳۹۸/۰۴/۳۱
#4086

ربابه غیبی

سلام شما احتمالا اگزماى سبوره دارید. اما بهتر است از نزدیک ویزیت شوید

گرفتن پا

پاسخ توسط الهه دولتشاهی ۱۳۹۸/۰۴/۳۰
#4085

الهه دولتشاهی

سلام لطفا سن و داروهای مصرفی خود را ذکر کنید.

آزمایش کلسترول

پاسخ توسط ادمین بهپو ۱۳۹۸/۰۴/۲۴
#4084

ادمین بهپو

سلام. بدون معاینه حضوری و مشاهده شرح حال نمیتوان تصمیم وتشخیصی لحاظ کرد. بهتراست شما با یک پزشک مشورت کنید.