کشف ژن نهفته چاقی

برای اولین بار، دانشمندان به رابطه بین ژن و تولید چربی در بدن پی برده‌اند. این کشف می‌تواند منجر به بهترین راه‌کار درمانی برای مبارزه با چاقی شود. چاقی به‌عنوان یک مشکل جهانی به‌ویژه در آمریکا شناخته شده است. در اوایل سال جاری، مدیکال نیوز تودی گزارشی مبنی بر افزایش چاقی در این کشور منتشر کرد که طبق آن بیش از دوسوم مردم آمریکا یا اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند.
بنا به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها ( CDC)، هزینه‌های مبارزه با چاقی در سال 147 تا 210 بیلیون دلار در سال برآورد شده است. علل ابتلا به چاقی زیاد و متفاوت و هنوز بحث‌هایی درباره آثار طبیعی این عارضه مطرح است. نتایج حاصل از بزرگ‌ترین و جامع‌ترین تحقیق در حوزه ژنتیک که امسال به چاپ رسید، بیانگر رابطه بین ژنتیک و عارضه چاقی بود.
گروهی از محققان به این نتیجه دست‌ یافته‌اند که بیش از 100 نوع از ژن‌های انسان بر روی افزایش چاقی تاثیرگذار هستند. برای نمونه می‌توان به سیستم تعدیل احساس گرسنگی و همچنین سیستم توزیع چربی در بدن اشاره کرد.
محققان دانشگاه انگلیسی کلمبیا در کشور کانادا، خانواده 3-3-14 پروتئین‌ها را بررسی کرده‌اند. این خانواده از پروتئین‌ها به‌عنوان یک بخش ثابت در ناسالم‌ترین بافت چربی افراد چاق شناخته شده هستند.
تنها یک نوع ژن مشخص که در تمامی سلول‌های بدن هم پیدا می‌شود، می‌تواند پروتئین 3-3-14 زتا را شناسایی کند. محققان به این نتیجه رسیده‌اند که این ژن نهفته در موش‌ها توانست کاهش چشمگیری در چربی سفید ایجاد کند.
چربی سفید یا بافت چربی سفید که به سبب ذخیره‌سازی کالری اساسا با افزایش چاقی، بیماری‌های قلبی و دیابت مرتبط است، با چربی قهوه‌ای که کالری می‌سوزاند و گرما تولید می‌کند در تقابل است.
گرت لیم، دانشجوی فوق دکتری در موسسه دانش زندگی UBC ، اهمیت پروتئین 3-3-14 را این‌گونه توضیح می‌دهد: «افراد از دو طریق چربی جذب می‌کنند: یکی از طریق تکثیر سلول‌های چربی و دیگر از طریق افزایش اندازه سلول‌های چربی. این پروتئین با ایفای نقش در چرخه رشد سلول‌های چربی، می‌توانند هم بر تعداد و هم اندازه آنها تاثیرگذار باشند.»

کاهش 50 درصدی چربی‌های سفید از طریق ژن‌های نهفته

علی‌رغم اینکه تمام موش‌های موردبررسی به یک میزان تغذیه می‌کردند، میزان چربی‌های سفید در موش‌هایی که ژن نهفته داشتند، 50 درصد کاهش داشت. علاوه بر این، موش‌هایی که با هدف میزان بیشتری از پروتئین 3-3-14، پرورش داده شده بودند، به شکل قابل‌توجهی بزرگ‌تر و چاق‌تر بودند و با توجه به غذای پرکالری که مصرف می‌کردند، 22 درصد چربی اضافه بیشتری داشتند. این تحقیق که در روزنامه نیچر کامینیوکیشن به چاپ رسید و توانست به چهار سال تحقیق در این حوزه پایان بدهد، با پی‌بردن به رابطه بین پروتئین و تولید چربی در بدن توانست داروی جدیدی را به‌عنوان مناسب‌ترین راه برای درمان چاقی، معرفی کند. دانشمندان با توجه به آزمایش‌ها انجام‌شده بر روی موش‌ها، این‌گونه استدلال کرده‌اند که با جلوگیری از تولید این ژن‌ها و پروتئین‌ها، می‌توان از انباشته شدن چربی بیشتر در افرادی که در معرض ابتلا به چاقی هستند، جلوگیری کرد.
پرفسور جیمز جوهانسن، محقق این مقاله بر این باور است که این مقاله گام بزرگی در راستای مبارزه با مرض چاقی است.
به گفته این محقق تا به امروز ما نمی‌دانستیم که تا چه اندازه این ژن بر روی چاقی موثر است. این تحقیق نشان داد که چگونه یک تحقیق اصولی می‌تواند مشکلات مهم سلامتی را شناسایی کند و منجر به کشف دارویی برای آنها شود.
باوجود اینکه دارودرمانی هم‌اکنون یکی از مناسب‌ترین راه‌های درمان چاقی محسوب می‌شود، تاثیرات آن در نوسان است؛ بنابراین همچنان داشتن یک برنامه تناسب‌اندام و انجام ورزش‌های منظم واجب و لازم است./
*نشریه سپید