برای مشاوره با پزشکان کلیک کنید
;

دیسک چیست؟ فتق دیسک چگونه به وجود می آید؟

دیسک چیست؟ فتق دیسک چگونه به وجود می آید؟ تنها کسی که آسیب دیسک ستون فقرات را تجربه کرده است، درد و رنج طاقت فرسای آن را درک می کند. دردی مشقت بار که با هر حرکت بدن، سخت تر بنظر می رسد.

تنها کسی که آسیب دیسک ستون فقرات را تجربه کرده است، درد و رنج طاقت فرسای آن را درک می کند. دردی مشقت بار که با هر حرکت بدن، سخت تر بنظر می رسد. این درد در واقع یک اعلام خطر به بیمار است که باید به آن توجه کند. اگر اعمال مراقبت های لازم صورت گیرد معمولا ناراحتی متوقف و مشکل بوجود آمده حل می گردد.

دیسک چیست؟

دیسک های ستون فقرات پدهای لاستیک مانند بین مهره ها –استخوان هایی که ستون فقرات را می سازند- هستند. پزشکان به آنها دیسک های بین مهره ای می گویند. هر دیسک یک کپسول مسطح و دایره ای شکل است که حدود 2/5 سانتی متر قطر و 0/5 سانتی متر ضخامت دارد. آنها یک غشای بیرونی محکم و فیبرمانند به نام آنولوس فیبروزوس (annulus fibrosus) و یک هسته مرکزی الاستیکیو ارتجاعی به نام نوکلئوس پولپوزوس (nucleus pulposus) دارند.

دیسک ها به شکلی محکم بین مهره ها جاسازی شده و توسط رباط ها که رابط استخوان های ستنون فقرات و غلاف اطراف ماهیچه ها هستند، در جای خود نگه داشته شده اند. برای هر دیسک فضای کمی جهت حرکت و سُر خوردن وجود دارد. نقطه ای که بر روی آن مهره ها می چرخند و حرکت می کنند، مفاصل فاست نامیده می شوند. این مفاصل در نواحی مختلف ستون فقرات به طریقی خاص قرار می‌گیرند، به طوریکه حرکات ستون مهره‌ها ممکن است در یک جهت خاص تسهیل و یا محدود گردد. مفاصل فاست از دیسک ها جدا هستند و مهره ها را از خم شدن یا چرخیدن بیش از اندازه محافظت می کنند؛ حرکاتی که می تواند به طناب نخاعی آسیب رسانده و شبکه حیاطی اعصاب را که از ستون فقرات منشا می گیرند تحت تاثیر خود قرار دهد.

دیسک ها جذب کننده ضرباتی هستند که به ستون مهره ها وارد می شود و حرکات را انعطاف پذیر و نرم می کند. از آنجا که دیسک ها مهره ها را از هم جدا کرده و مانع از مالیدن آنها روی هم می گردند، شبیه فنر می باشند. در کودکان، دیسک ها کیسه های پر شده از ژل یا مایع هستند و با افزایش سن این مایع شروع به سخت شدن می کند. در اوایل سنین بزرگسالی، خون رسانی به دیسک ها متوقف میشود و ماده نرم داخلی شروع به سخت شدن می نماید و دیسک خاصیت ارتجاعی کمتری دارد. در سنین میانسالی، دیسک ها سخت هستند و درجه استحکام آنها همانند قطعه ای از لاستیک سخت است. این تغییرات که با افزایش سن بروز پیدا می کند، لایه محافظ بیرونی را ضعیف تر کرده و دیسک ها را مستعد آسیب می کنند.

 

فتق دیسک چیست؟

در اثر فشار، ماده داخلی دیسک ممکن است متورم شده و از غشای بیرونی خارج شود. کل دیسک ممکن است از شکل طبیعی خود خارج شده و یا در نقاطی متورم شود. در اثر یک حادثه، همه یا بخشی از ماده مرکزی از طریق یک نقطه ضعیف به بیرون راه پیدا کرده و به نخاع یا ریشه های عصبی فشار وارد می کند. اگر فعالیت اضافه یا صدمه باعث شود غشا از هم گسیخته یا پاره شود، ماده دیسک بیشتر بیرون خواهد زد. نتیجه این اتفاقات، بروز دردهای شدید است. در ابتدا ممکن است فقط اسپاسم و گرفتگی عضلات در کمر یا گردن مشاهده شود که تحرک بیمار را محدود می کند. اگر اعصاب تحریک شده باشند، احتمال انتشار درد به سمت پاها و یا بازوها وجود دارد. به این حالت فتق دیسک می گویند که معمولا به اشتباه بین مردم به دیسک مشهور شده است.

اکثر آسیب های دیسکی در ناحیه لامبر پایین کمر اتفاق می افتد. فقط 10 درصد از این صدمات قسمت بالای ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می دهد. البته همه فتق دیسک ها به اعصاب فشار وارد نمی کند، با اینحال ممکن است دیسک هایی باشند که از شکل طبیعی خود خارج شده اند بدون اینکه برای بیمار درد و ناراحتی به وجود آورند.
فتق دیسک در مردان و زنان 30 تا 50 ساله شایع است، اگرچه احتمال بروز آن در کودکان فعال و نوجوانان وجود دارد. مسن سالان که دیسک آنها دیگر مایع داخلی ندارد، احتمال بروز فتق دیسک کمتری دارند. کسانی که ورزش منظم و آرام دارند، شانس کمتری برای آسیب دیدن دیسک خواهند داشت. ورزش کردن باعث می شود انعطاف بدنی فرد مدت بیشتری حفظ شود. همچنین داشتن وزن متعادل یکی از فاکتورهای مهم در پیشگیری از بروز مشکلات و آسیب های کمری است.

 

علت فتق دیسک

اگرچه یک آسیب شدید می تواند باعث صدمه دیسک شود، مشکلاتی که برای دیسک بوجود می آید اغلب نتیجه فرآیند طبیعی افزایش سن یا فعالیت های روزمره و همیشگی فرد است، مثل بلند کردن اجسام سنگین به روش غلط، کشش بیش از اندازه هنگام حرکات ورزشی خاص یا سُر خوردن و افتادن روی پیاده روهای یخی و برفی. هر یک از این حوادث می تواند باعث شکستن یا منحرف شدن پوشش بیرونی فیبروس دیسک می شود و بر اعصاب اطراف آن فشار وارد می گردد، بخصوص اگر ماده دیسک نیز بیرون بزند. گاهی دیسک متورم، پاره یا فاسد می شود بدون اینکه دلیل مشخصی داشته باشد.
 

بیماری دجنریتیو دیسک

مشکلات دیسک، گاهی با هم تحت نام بیماری دجنریتیو دیسک (degenerative disk disease) شناخته می شوند. تغییر وضعیت دیسک نتیجه طبیعی افزایش سن است. این بخشی از فرایند پیر شدن ماست که انعطاف پذیری بدن به تدریج کم می شود.
اما دجنریتیو دیسک در برخی افراد بیش از دیگران جدی است. در موارد شدید ممکن است نتیجه کمبود کلاژن در بدن باشد، ماده ای که غضروف را می سازد. حجم کم ماهیچه ها، حالت بد بدن و چاقی از جمله فاکتورهای مهمی هستند که باعث فشار بیش از اندازه  به ستون فقرات و رباط هایی می شوند که دیسک ها را در جای خود نگه می دارند./

بهپو در جوامع مجــازیکانال ما را در جوامع مجازی دنبال کنیــد

دیدگاه و نظــرات