
سمزدایی، پاکسازی یا شستشوی کبد برنامهای است که ادعا میکند سموم بدن شما را دفع میکند و به شما در کاهش وزن یا بهبود سلامتتان کمک میکند.
شما میخواهید هر کاری از دستتان برمیآید انجام دهید تا نقش فعالی در سلامت خود داشته باشید اما، اگر فکر میکنید به سمزدایی کبد نیاز دارید، باید بدانید که کار زیادی برای شما نمیتواند انجام دهد.
کبد شما یکی از بزرگترین اندامهای بدن شماست. این اندام به دفع مواد زائد کمک میکند و مواد مغذی و داروهای مختلف را مدیریت میکند.
بیشتر مردم فکر میکنند که سمزدایی به کبدشان کمک میکند تا سموم را پس از نوشیدن بیش از حد الکل یا خوردن غذاهای ناسالم دفع کند. برخی امیدوارند که این کار به کبدشان کمک کند تا روزانه بهتر کار کند. بسیاری معتقدند که به درمان بیماری کبد کمک میکند.
مانند اکثر سمزداییها، سمزدایی کبد مراحل خاصی دارد. ممکن است به شما بگوید که برای چند روز روزه بگیرید یا فقط آبمیوه یا مایعات دیگر بنوشید. ممکن است لازم باشد رژیم غذایی محدودی داشته باشید یا مکملهای گیاهی یا غذایی مصرف کنید. برخی از سمزداییها همچنین شما را به خرید محصولات متنوعی ترغیب میکنند.
آیا سمزدایی کبد بیخطر است؟
درمانهای پزشکی برای بیماریهای کبدی وجود دارد. اما مشخص نیست که آیا برنامهها یا مکملهای سمزدایی میتوانند آسیب کبدی را برطرف کنند یا خیر.
در واقع، سمزداییها حتی ممکن است به کبد شما آسیب برسانند. مطالعات نشان دادهاند که آسیبهای کبدی ناشی از مکملهای گیاهی و غذایی رو به افزایش است. به عنوان مثال، عصاره چای سبز میتواند آسیبهایی مانند هپاتیت ایجاد کند و تنقیه قهوه که در برخی از رژیمها استفاده میشود، میتواند منجر به عفونتها و مشکلات الکترولیتی شود که ممکن است کشنده باشد.
نکات دیگری که باید در مورد این برنامهها و محصولات بدانید:
- برخی شرکتها از موادی استفاده میکنند که میتوانند مضر باشند. برخی دیگر ادعاهای دروغینی در مورد چگونگی درمان بیماریهای جدی مطرح کردهاند.
- آبمیوههای غیرپاستوریزه میتوانند شما را بیمار کنند، به خصوص اگر مسنتر هستید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
- اگر بیماری کلیوی دارید، سمزدایی که شامل مقادیر زیادی آبمیوه است میتواند بیماری شما را بدتر کند.
- اگر دیابت دارید، قبل از شروع رژیم غذایی که نحوه غذا خوردن معمول شما را تغییر میدهد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر به عنوان بخشی از یک برنامه سمزدایی روزه میگیرید، ممکن است احساس ضعف یا غش کنید، سردرد داشته باشید یا دچار کمآبی بدن شوید. اگر هپاتیت B دارید که باعث آسیب کبدی شده است، روزه گرفتن میتواند آسیب را بدتر کند.
آیا پاکسازی به کبد شما کمک میکند تا از الکل یا غذای ناسالم بهبود یابد؟
هیچ مدرک علمی وجود ندارد که پاکسازی، سموم را از بدن شما خارج کند یا شما را سالمتر کند. ممکن است در یک رژیم سمزدایی احساس بهتری داشته باشید، صرفاً به این دلیل که غذاهای فرآوری شده با چربیهای جامد و شکر فرآوری شده نمیخورید. این غذاها کالری بالایی دارند اما ارزش غذایی کمی دارند. رژیمهای سمزدایی همچنین میتوانند غذاهایی را که ممکن است به آنها حساسیت یا آلرژی داشته باشید، مانند لبنیات، گلوتن، تخم مرغ یا بادام زمینی، حذف کنند.
پزشکان میگویند سمزدایی کبد برای سلامتی یا عملکرد کبد شما مهم نیست. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد پس از مصرف بیش از حد غذای ناسالم یا الکل، به خلاص شدن از شر سموم کمک میکنند.
راههایی برای کمک به کبد پس از نوشیدن بیش از حد الکل
کبد شما در هر بار مصرف، محدودیتی در میزان الکل قابل تحمل دارد. وقتی بیش از حد الکل مینوشید، باید سختتر کار کند. با گذشت زمان، این میتواند منجر به التهاب، زخم یا سرطان شود.
کبد شما میتواند آسیبهای جزئی ناشی از الکل را در عرض چند روز یا چند هفته بهبود بخشد. آسیبهای شدیدتر ممکن است ماهها طول بکشد تا بهبود یابند. و پس از مدت طولانی، ممکن است دائمی شوند. با اجتناب از مصرف الکل حداقل ۲ روز متوالی در هر هفته، به کبد خود استراحت دهید.
آیا پاکسازی کبد از شما در برابر بیماری کبد محافظت میکند؟
سلامت کلی و ژنهای شما بر کبدتان تأثیر میگذارند. رژیم غذایی، سبک زندگی و محیط شما نیز همینطور. برنامههای سمزدایی کبد، آسیب را درمان یا از بیماری جلوگیری نمیکنند.
راههای پیشگیری از بیماری کبد
تغییرات سبک زندگی میتواند به حفظ سلامت کبد شما بدون برنامههای سمزدایی کمک کند. این مراحل میتواند به ویژه در صورتی که به دلیل مصرف زیاد الکل یا سابقه خانوادگی بیماری کبد در معرض خطر ابتلا به بیماری کبد هستید، بسیار مهم باشد.
- میزان مصرف الکل را محدود کنید.
- هر روز یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. این شامل پنج تا نه وعده میوه و سبزیجات، همراه با فیبر از سبزیجات، آجیل، دانهها و غلات کامل است. حتماً پروتئین را برای آنزیمهایی که به سمزدایی طبیعی بدن شما کمک میکنند، در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- وزن سالم خود را حفظ کنید.
- در صورت امکان هر روز ورزش کنید. اگر فعال نبودهاید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
- رفتارهای پرخطری را که میتواند منجر به هپاتیت ویروسی شود را کاهش دهید.
آیا پاکسازی کبد به کاهش وزن ایمن کمک میکند؟
چند مطالعه، پاکسازی کبد را با کاهش وزن یا چربی مرتبط دانستهاند، اما کیفیت آنها پایین بوده یا فقط تعداد کمی از افراد را بررسی کردهاند. تحقیقات دیگر نشان داده است که رژیم غذایی کمکالری در یک برنامه سمزدایی ممکن است منجر به کاهش وزن زود هنگام شود، اما افراد به محض بازگشت به رژیم غذایی معمول خود، تمایل به افزایش وزن مجدد دارند.
راههای کاهش وزن و کمک به کبد چرب
برخی از تغییرات سبک زندگی که ممکن است در برابر بیماری کبد محافظت کنند، میتوانند به شما در کاهش وزن و خلاص شدن از شر چربی التهابی در کبد نیز کمک کنند.
- رژیم غذایی سالم با مقدار زیادی آب، میوه و سبزیجات داشته باشید.
- به طور منظم ورزش کنید.
- دستورالعملهای مربوط به مصرف الکل را دنبال کنید.
آیا مکملها به کبد شما کمک میکنند؟
خار مریم گیاهی است که حاوی ترکیبی به نام سیلیبین است. برخی ادعا میکنند که این گیاه به کبد شما کمک میکند تا بهتر کار کند و میتواند به درمان بیماریهای کبدی کمک کند. اما همانطور که شواهد کافی برای اثبات اثربخشی سمزدایی کبد وجود ندارد، شواهد کافی برای اثبات اثربخشی خار مریم یا عصارههای آن در سلامت کبد نیز وجود ندارد.
برخی مطالعات میگویند ترکیبات خار مریم به کاهش علائم انواع خاصی از بیماریهای کبدی کمک کردهاند. اما هیچ تحقیقی نشان نمیدهد که خود بیماری را درمان میکند.
زردچوبه که گاهی اوقات ادویه طلایی نامیده میشود، میتواند بدن شما را تقویت کند و ممکن است به محافظت در برابر آسیب کبدی کمک کند. اما تحقیقات کافی برای حمایت از استفاده منظم از آن برای پیشگیری وجود ندارد.
قاصدک همچنین به عنوان یک درمان طبیعی برای بیماریهای مختلف در نظر گرفته شده است. برای اثبات اثربخشی آن، مطالعات بیشتری لازم است.
به یاد داشته باشید که قوانین FDA در مورد مکملها مانند قوانین مربوط به غذاها یا داروها نیست. هیچ تضمینی وجود ندارد که آنها به روشی که میگویند کار کنند یا ایمن باشند.
اگر فکر میکنید ممکن است هر نوع مشکلی در کبد خود یا عوارض ناشی از یک بیماری داشته باشید، با پزشک خود صحبت کنید./