آشنایی با سندرم کوشینگ و علل بالا رفتن کورتیزول

سندرم کوشینگ زمانی رخ می دهد که بدن شما بیش از حد هورمون کورتیزول داشته باشد.

سندرم کوشینگ زمانی رخ می دهد که بدن شما بیش از حد هورمون کورتیزول داشته باشد. افزایش کورتیزول می تواند ناشی از مصرف داروهای کورتیکواستروئید خوراکی باشد یا ممکن است بدن به دلایلی کورتیزول بیش از حد تولید کند.

به گزارش «بهپو»، کورتیزول بالا می تواند باعث برخی از علائم بارز سندرم کوشینگ شود - قوز چربی بین شانه ها، صورت گرد و خطوط صورتی یا بنفش روی پوست. سندرم کوشینگ همچنین می تواند منجر به فشار خون بالا، پوکی استخوان و در مواردی دیابت نوع 2 شود.

درمان های سندرم کوشینگ می تواند سطح کورتیزول بدن را به حالت عادی برگرداند و علائم شما را بهبود بخشد. هرچه درمان زودتر شروع شود، شانس شما برای بهبودی بیشتر است.

علائم سندرم کوشینگ

علائم و نشانه های سندرم کوشینگ بسته به سطح کورتیزول اضافی می تواند متفاوت باشد:

● افزایش وزن و رسوب بافت چربی به ویژه در قسمت میانی بدن و قسمت بالای پشت، در صورت (صورت شبیه ماه) و بین شانه ها (قوز بوفالو)

● استرچ مارک (ترک های پوستی) به رنگ صورتی یا بنفش روی پوست شکم، ران ها، پستان ها و بازوها

● پوست نازک و شکننده که به راحتی کبود می شود

● بهبود آهسته بریدگی ها، نیش حشرات و عفونت ها

● آکنه

علائم و نشانه هایی که زنان مبتلا به سندرم کوشینگ ممکن است تجربه کنند:

● موهای بدن و صورت ضخیم تر یا قابل مشاهده تر (هیرسوتیسم)

● دوره های قاعدگی نامنظم یا از دست دادن

علائم و نشانه هایی که ممکن است مردان مبتلا به سندرم کوشینگ تجربه کنند:

● کاهش میل جنسی

● کاهش باروری

● اختلال در نعوظ

سایر علائم و نشانه های احتمالی سندرم کوشینگ

● خستگی شدید

● ضعف عضلانی

● افسردگی، اضطراب و تحریک پذیری

● از دست دادن کنترل عاطفی

● مشکلات شناختی

● بالا رفتن فشار خون یا بدتر شدن فشار خون بالای قبلی

● سردرد

● عفونت ها

● تیره شدن پوست

● پوکی استخوان، که به مرور زمان منجر به شکستگی می شود

● در کودکان، اختلال در رشد

علت ایجاد بیماری کوشینگ

هورمون کورتیزول بیش از حد در بدن باعث ایجاد سندرم کوشینگ می شود. کورتیزول که در غدد فوق کلیوی تولید می شود، نقش های مختلفی در بدن به عهده دارد.

به عنوان مثال، کورتیزول به تنظیم فشار خون، کاهش التهاب و حفظ عملکرد طبیعی قلب و عروق خونی کمک می کند. کورتیزول به بدن کمک می کند تا به استرس پاسخ دهد. همچنین روشی را که بدن پروتئین ها، کربوهیدرات ها و چربی ها را در رژیم غذایی به انرژی تبدیل می کند، تنظیم می کند.

1- نقش داروهای کورتیکواستروئیدی (سندرم کوشینگ برون‌زا)

سندرم کوشینگ می تواند در اثر مصرف داروهای خوراکی کورتیکواستروئید، مانند پردنیزولون، در دوزهای بالا در یک دوره زمانی ایجاد شود.

کورتیکواستروئیدهای خوراکی برای درمان بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و آسم ضروری هستند. همچنین برای جلوگیری از رد عضو پیوند شده توسط بدن تجویز می شوند.

همچنین ممکن است سندرم کوشینگ از کورتیکواستروئیدهای تزریقی ایجاد شود؛ به عنوان مثال تزریق مکرر برای درد مفاصل، بورسیت و کمردرد. داروهای استروئیدی استنشاقی برای آسم و پماد‌های استروئیدی پوستی که برای ناراحتی های پوستی مانند اگزما استفاده می‌شوند معمولاً کمتر از کورتیکواستروئیدهای خوراکی باعث ایجاد سندرم کوشینگ می‌شوند. اما، در برخی افراد این داروها ممکن است باعث سندرم کوشینگ شوند، به خصوص اگر در دوزهای بالا مصرف شوند.

2- تولید بیش از حد کورتیزول توسط بدن (سندرم کوشینگ درون زا)

این وضعیت می تواند به دلیل تولید کورتیزول بیش از حد یا هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) باشد که تولید کورتیزول را تنظیم می کند.

در این موارد، سندرم کوشینگ ممکن است به دلایل زیر باشد:

● تومور غده هیپوفیز (آدنوم هیپوفیز): یک تومور غیرسرطانی (خوش خیم) غده هیپوفیز که در پایه مغز قرار دارد، مقدار اضافی ACTH تولید می کند که به نوبه خود غدد فوق کلیوی را برای تولید کورتیزول بیشتر تحریک می کند. هنگامی که این شکل از سندرم ایجاد می شود، بیماری کوشینگ نامیده می شود. این بیماری اغلب در زنان رخ می دهد و شایع ترین شکل سندرم کوشینگ درون زا است.

● تومور ترشح کننده ACTH: به ندرت، توموری که در اندامی ایجاد می شود که به طور معمول ACTH تولید نمی کند، شروع به ترشح بیش از حد این هورمون می کند. این تومورها که می توانند غیرسرطانی (خوش خیم) یا سرطانی (بدخیم) باشند و معمولا در ریه ها، پانکراس، تیروئید یا غده تیموس یافت می شوند.

● بیماری اولیه غده فوق کلیوی: اختلالات غدد فوق کلیوی می تواند باعث تولید بیش از حد کورتیزول در آنها شود. تومور غیر سرطانی قشر آدرنال شایع ترین نوع آن است که آدنوم آدرنال نامیده می شود، اما تنها بخش کوچکی از آدنوم ها کورتیزول بیش از حد تولید می کنند.

تومورهای سرطانی قشر آدرنال نادر هستند، اما می توانند باعث سندرم کوشینگ نیز شوند. گاهی اوقات، بزرگ شدن خوش خیم و ندولر هر دو غده فوق کلیوی می تواند منجر به سندرم کوشینگ شود.

● سندرم کوشینگ خانوادگی: به ندرت، تمایل به ایجاد تومور در یک یا چند غدد درون ریز از خانواده به ارث برده می شود و بر سطح کورتیزول تأثیر می گذارد و باعث سندرم کوشینگ می شود.

عوارض سندروم کوشینگ

به گزارش «بهپو» و به نقل از «مایوکلینیک»، بدون درمان، عوارض سندرم کوشینگ ممکن است شامل موارد زیر باشد:

● پوکی استخوان که می تواند منجر به شکستگی های غیرعادی استخوان، مانند شکستگی دنده و شکستگی استخوان های پا شود.

● فشار خون بالا

● دیابت نوع 2

● عفونت های مکرر یا غیر معمول

● از دست دادن توده عضلانی و قدرت