جادویی بهاری به نام کنگر

عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ‌ها مفید است و در درمان یرقان، سوءهاضمه، ناراحتی معده، نفخ، بی‌اشتهایی، تهوع، اسهال خفیف یا یبوست، نارسایی کبد، دفع مزمن آلبومین و کم‌خونی بعد از جراحی موثر است و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می‌کند.

یکی از خوشمزگی های فصل بهار رونق نوبرانه ها است. از جمله این نوبرانه ها می توان به «کنگر» اشاره کرد. کنگر گیاهی خودرو و پر خاصیت است که اگر از تهیه آن غافل شوید تا سال آینده از این خواص محروم خواهید شد.
به گزارش «بهپو»، عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ‌ها مفید است و در درمان یرقان، سوءهاضمه، ناراحتی معده، نفخ، بی‌اشتهایی، تهوع، اسهال خفیف یا یبوست، نارسایی کبد، دفع مزمن آلبومین و کم‌خونی بعد از جراحی موثر است و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می‌کند.

کنگر معمولی گیاهی است خودرو با برگ‌های خاردار و ساقه‌های ضخیم شبیه به کرفس که از آن در پخت سوپ، خورش و حتی به صورت خام در سالاد استفاده می‌کنند. البته با توجه به اینکه برگ‌های آن تیغ‌های ریز و تیزی دارند، هنگام پاک کردن مراقب دستان خود باشید؛ بهتر است برای تمیز کردن آن از دستکش استفاده کنید.
کنگر طبیعتی گرم و خشک دارد و به همین علت آن را با ماست نیز می‌خورند و در ضمن برای آن دسته از افرادی که گرم‌مزاج هستند، خوردن آن توصیه می‌شود. علاوه بر این، کنگر منبع غنی پتاسیم است.
کنگر ضدعفونی‌کننده، اشتهاآور، تب‌بر و هضم‌کننده غذاست و در ضمن، مصرف آن باعث تقویت دستگاه گوارش می‌شود
این گیاه و به خصوص برگ آن ادرارآور و نیروبخش است و قلب را هم تقویت می‌کند.
کنگر در درمان یرقان، نارسایی کبد و کم‌خونی مفید است و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می‌کند.
کنگر دارای اثراتی نظیر ضد تجمع پلاکت‌ها -رقیق کردن خون، ضدتهوع، ضدنفخ، خلط‌آور و مسهل است.
این سبزی خواص دارویی نظیر خاصیت آنتی‌اکسیدانی و کاهندگی کلسترول دارد. بنابراین احتمال بروز سرطان را کاهش می‌دهد، خنثی‌کننده سموم کبدی و محافظ کبد است و به همین دلیل از دانه‌های آن داروهایی برای درمان بیماری‌های کبدی به بازار عرضه شده است. در ضمن، عادت به خوردن آن به هضم غذا کمک کرده و اشتها را افزایش می‌دهد.
سرگل های این گیاه به عنوان سبزی مصرف می‌شود که برای دستگاه گوارش مقوی بوده و به هضم مواد غذایی کمک می‌کند. از آنجایی که کنگر محتوی کربوهیدرات پیچیده غیرقابل هضم به نام «اینولین» است، خاصیت مسهلی دارد. از طرفی اینولین موجود در کنگر باعث افزایش باکتری‌های مفید و کاهش باکتری‌های مضر در مدفوع می‌شود. در حقیقت باعث حفظ سلامتی روده شده و احتمالاً می‌تواند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهد. آنتی‌اکسیدان موجود در کنگر، پوست را در برابر سرطان محافظت می‌کند.
خوردن برگ کنگر تولید کلسترول در بدن را پایین می‌آورد. به همین دلیل داروهای تهیه شده از کنگر را برای امراض قلبی-عروقی و جلوگیری از تصلب شرایین استفاده می‌کنند. ماده «سینارین» که در عصاره برگ کنگر وجود دارد، باعث کاهش کلسترول خون می‌شود. تحقیقات نشان داده است که سینارین باعث کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون هم می‌شود.
سینارین و ماده دیگری که به عنوان «اسیدکافِییک» شناخته می شود، کبد را در برابر عفونت حفظ می‌کند و به کبد کمک می‌کند تا بعد از تخریب قسمتی از آن دوباره خود را از نو بسازد.
اثرات دیگر آن شامل کاهش چربی خون، ضددرد، ضدالتهاب، کاهش قندخون و به طور ضعیف ادرارآوری است.

چه کسانی بهتر است کنگر نخورند؟

بهتر است زنان باردار، کودکان، بیماران مبتلا به بیماری شدید کبدی یا کلیوی از مصرف برگ کنگر پرهیز کنند.
از آنجایی که برگ‌های کنگر محرک انقباض کیسه صفراست. افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، نباید آن را مصرف کنند؛ چرا که افزایش انقباض کیسه صفرا منجر به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا می‌شود.
همچنین اشخاصی که نسبت به خانواده کاسنی یا خواص سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند.

ضماد های کنگر

در بخش‌های نخست کتاب «زبان خوراکی‌ها» اشاره شده است: «این گیاه ترشحات غدد را زیاد مى‌کند، هضم غذا را آسان مى‌کند و برای بهبود جراحات روده و درمان بیماری برص مفید است. یکى از راه‌های معالجه پیسى در گذشته این بود که آب کنگر را گرفته، با یک سوم آن موم و روغن مخلوط کرده و روى لکه هاى برص مى‌گذاشتند. ضماد کنگر برای خوشبو کردن عرق بدن توصیه شده است.»
از کنگر می‌توان به عنوان ماسک استفاده کرد، به این ترتیب که کنگر را پخته و آن را با روغن بادام یا نارگیل به خوبی له کنید، پس از آن برای 10 تا 15 دقیقه این ماسک را روی پوستتان قرار دهید وسپس آن را با آب خنک بشویید. این ماسک می‌تواند پوستتان را لطیف، شفاف و روشن کند و التهاب ناشی از سوختگی آن را فرو بنشاند.

موارد استفاده دیگر

جالب است بدانید که یکی دیگر از استفاده‌های مهم کنگر در تولید پنیر است. زیرا این سبزی با آنزیم‌هایی که دارد می‌تواند با غلظت یک بر 150 هزار شیر را لخته و پنیر تولید کند.
دانه کنگر هم حاوی روغنی است که از آن در تهیه صابون، شامپو و پولیش‌ها استفاده می‌کنند./