برای مشاوره با پزشکان کلیک کنید
;
استرس‌ عبارت‌ است‌ از واکنش‌های‌ فیزیکی‌، ذهنی‌ و عاطفی‌ که‌ در نتیجه‌ تغییرات‌ و نیازهای‌ زندگی‌ فرد، تجربه‌ می‌شوند. تغییرات‌ می‌توانند بزرگ‌ یا کوچک‌ باشند. پاسخ‌ افراد به‌ تغییرات‌ زندگی‌ متفاوت‌ است‌. استرس‌ مثبت‌ می‌تواند یک‌ انگیزش‌ دهنده‌ باشد در حالی‌ که‌ استرس‌ منفی‌ می‌تواند در زمانی‌ که‌ این‌ تغییرات‌ و نیازها، فرد را شکست‌ می‌دهند، ایجاد شود.
علائم استرس بر سلامت بدن تاثیر می گذارد حتی اگر متوجه آن نباشید. ممکن است فکر کنید علت سردردهای آزاردهنده، بی خوابی های مکرر یا کاهش بهره وری در کار به دلیل بیماری خاصی باشد اما بازیگر اصلی استرس است.
درواقع استرس بر سلامت جسم، افکار و احساسات و رفتارهای شما تاثیر می گذارد. با شناخت علائم می توانید استرس را مدیریت کنید. استرس اگر درمان نشود مشکلات سلامت بسیاری را ایجاد می کند مثل فشار خون بالا، بیماریهای قلبی، چاقی و دیابت.

علائم استرس در بدن

  • سر درد
  • درد و تنش عضلات
  • درد قفسه سینه
  • خستگی
  • تغییر در میل جنسی
  • ناراحتی معده
  • مشکلات خواب
 

تاثیر استرس بر خلق و خو

  • اضطراب
  • بی قراری
  • کمبود انگییزه یا تمرکز
  • تحریک پذیری یا خشم
  • غم و اندوه یا افسردگی
 

تاثیر استرس بر رفتار

  • بیش از حد خوردن یا کم خوردن
  • طغیان عصبانیت
  • سوء مصرف الکل یا مواد مخدر
  • مصرف سیگار
  • دوری از اجتماع
بدن‌ در یک‌ موقعیت‌ پراسترس‌ با افزایش‌ تولید هورمون‌های‌ خاصی‌ جواب‌ می‌دهد که‌ باعث‌ تغییراتی‌ در ضربان‌ قلب‌، فشار خون‌، متابولیسم‌ و فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری فیزیکی‌ می‌گردد.
زندگی امروزی پر از فشارهای عصبی، انتظارات، درخواست‌ها و ضرب‌العجل‌ها شده است. تمامی این مسائل و فشارهای روزمره باعث شده که استرس و فشار عصبی برای بسیاری از ما نه یک اتفاق گاهگاهی بلکه عادتی روزمره باشد. استرس، پاسخ فیزیکی طبیعی بدن به رویدادهایی است که سبب ترس و اضطراب شده و یا به هر شکل دیگری تعادل روحی انسان را به هم می‌زنند. پاسخ سیستم عصبی به این محرک‌ها ترشح ناگهانی هورمون‌های استرس یعنی آدرنالین و کورتیزول در داخل خون است. این هورمون‌ها منجر به افزایش ضربان قلب، انقباض ماهیچه‌ها، افزایش فشار خون و سرعت تنفس و همچنین قوی‌تر شدن حواس پنجگانه و افزایش تمرکز می‌شوند. در نتیجه بلافاصله توان حرکتی، ذهنی و عکس‌العملی شما را برای نشان دادن واکنش چندین برابر می‌کنند.
احتمالاً همه شما خاطراتی از مواردی در زندگی خود به یاد دارید که در مواجهه با یک محرک خارجی، ناگهان قدرتی چند برابر حالت معمول یافته و واکنشی به موقع نسبت به آن محرک انجام داده‌اید. تا جایی که بعدها با یادآوری آن عکس‌العمل، حتی دچار تعجب نیز شده‌اید. این در واقع همان کارکرد مفید استرس برای بدن انسان است. مقدار کمی استرس حتی برای فعالیت‌های ذهنی مثل حضور در جلسه امتحان یا انجام هر کار دیگری که نیاز به تمرکز دارد مفید است. اما مشکل زمانی ایجاد می‌شود که استرس از حالت موردی و اورژانسی خارج شده و به عادتی روزمره در زندگی طبیعی تبدیل شود. در چنین حالتی شما بدون آنکه بدانید به مقداری ثابت و همیشگی از استرس عادت می‌کنید. در نتیجه بدنتان را در معرض افزایش بار ثابت و دائمی قرار می‌دهید. ترشح دائمی هورمون‌های ذکر شده حتی به میزان کم، می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به سلامت ارگان‌های مختلف بدن و به ویژه سیستم قلبی عروقی و اعصاب و روان وارد کند. به علت این صدمات جبران‌ناپذیر است که هر فردی باید حد مناسب استرس را در خود شناسایی کرده و آن را مدیریت کند.

مدیریت استرس

با این تفاصیل شاید به نظر برسد شانس چندانی برای مقابله با استرس وجود ندارد و با توجه به شرایط موجود در زندگی امروزی، همه ما محکوم به تحمل عوارض ناشی از آن هستیم. اما واقعیت این است که توانایی انسان برای کنترل وضعیت درونی خود بسیار بیشتر از حد انتظار است. شاید بتوان گفت قدم اساسی برای مدیریت استرس، درک این مطلب است که شما می‌توانید بر خود و زندگی خود کنترل داشته باشید. مدیریت استرس یعنی کنترل افکار، عواطف، برنامه‌ها و چگونگی مواجهه شدن با مسائل مختلف زندگی.

شناخت منبع استرس

در مرحله اول باید عامل یا عوامل استرس‌زا را در زندگی خود شناسایی کنید. البته این کار چندان آسان نیست. چون منبع واقعی استرس همیشه کاملاً آشکار نیست. مثلاً ممکن است شما همیشه از به تاخیر افتادن مطالعه کتاب‌های درسی و محول شدن این کار به شب‌های امتحان دچار استرس شوید. در چنین حالتی اگرچه به نظر می‌رسد این کمبود زمان، عامل ایجاد استرس در شما است اما اگر آن را با دقت بیشتری بررسی کنید ممکن است به این نتیجه برسید که عامل اصلی استرس‌زا، عدم علاقه شما به رشته تحصیلی یا دانشگاه مربوطه است که به صورت تبعی منجر به ایجاد چنین نتیجه‌ای شده است.

روش‌هایی برای مقابله با استرس

استفاده از دخانیات، نوشیدن بیش از اندازه الکل، خوردن بیش از اندازه غذا و تنقلات، گوشه‌گیری و جایگزین کردن فعالیت‌های اجتماعی با فعالیت‌های انفرادی مثل تماشای دائمی تلوزیون، به تعویق انداختن کارهای ضروری، خوابیدن زیاد و استفاده از انواع داروها برای به دست آوردن آرامش از جمله روش‌های غیرسالمی هستند که بسیاری از افراد برای مقابله با استرس‌های روزمره خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. اما روش‌های سالم زیادی نیز برای مقابله با استرس وجود دارند که البته استفاده از آن‌ها بر خلاف روش‌های غیرسالم، نیازمند عزمی جدی و تغییر در روش‌های اندیشیدن و زندگی کردن است. از آنجایی که هر کدام از ما پاسخ متفاوتی نسبت به استرس داریم تجویز یکی از این روش‌ها برای همه انسان‌ها کار معقولی نیست. بنابراین هر فرد باید با در نظر گرفتن شرایط خاص خود استراتژی مفیدی را برای مقابله با استرس انتخاب کند. در این بخش به تعدادی از استراتژی‌های کاربردی برای مقابله با عوامل استرس‌زا می‌پردازیم.

استراتژی اول: از استرس غیر ضروری دوری کنید

طبیعتاً نمی‌توان ار تمامی انواع استرس‌های روزمره دوری کرد. اما این کار در مورد بسیاری از آن‌ها امکان‌پذیر است. برای انجام این کار کافی است به این نکات توجه کنید:
یاد بگیرید چگونه «نه» بگویید. محدودیت‌ها و ظرفیت‌های خود را در نظر بگیرید و بر اساس آن‌ها پاسخ‌های «آری» و «نه» را به درخواست‌های دیگران انتخاب کنید.
از افرادی که منجر به ایجاد استرس در شما می‌شوند دوری کنید. اگر ملاقات و مواجهه با شخصی به صورت همیشگی منجر به ایجاد استرس در شما می‌شود و نمی‌توانید به هیچ عنوان با این موضوع کنار بیایید، بهترین کار این است که رابطه خود با آن شخص را تا حد ممکن کاهش دهید.
کنترل محیط زندگی خود را در دست بگیرید. به عنوان مثال اگر مطالعه بخش حوادث روزنامه منجر به ایجاد استرس در شما می‌شود از خواندن این بخش اجتناب کنید. یا اگر رانندگی در ترافیک شهر شلوغی مثل تهران، باعث ایجاد استرس و فشار عصبی در شما می‌شود با انتخاب مسیری هر چند طولانی‌تر اما بدون ترافیک، این عامل استرس‌زا را از محیط زندگی خود حذف کنید.

استراتژی دوم: شرایط را تغییر دهید

اگر نمی‌توانید مثل حالت قبلی از عامل یا شرایط استرس‌زا دوری کنید تلاش کنید تا آن را تغییر دهید. به این فکر کنید که چه کاری می‌توانید انجام دهید تا در آینده دوباره با آن مشکل مواجهه نشوید. این کار اغلب نیازمند ایجاد تغییراتی در شیوه برقراری ارتباط با دیگران در زندگی روزمره است. روش‌های زیر برای انجام این استراتژی مفیدند:
به جای خودخوری تلاش کنید احساسات خود را ابراز کنید. اگر شخصی با رفتار خود شما را آزرده کرد سعی کنید با او حرف بزنید و به شیوه‌ای محترمانه این موضوع را با او در میان بگذارید. اگر این کار را نکنید نه تنها استرس همچنان در درون شما باقی می‌ماند بلکه شرایط موجود نیز تغییری نخواهد کرد.
پذیرش داشته باشید. هنگامی که از شخصی می‌خواهید رفتارش را با شما تغییر دهد باید آمادگی این را داشته باشید که او هم تقاضای مشابهی از شما داشته باشد. در نظر داشته باشید اگر هر کدام از طرفین گامی در جهت تغییر شرایط موجود بردارند، عامل استرس‌زا می‌تواند حذف یا کمرنگ شود.
زمان خود را مدیریت کنید. عدم مدیریت درست زمان منجر به ایجاد استرس می‌شود. زمانیکه برای رسیدن به کارهای مختلف روزمره، مدام در حال دویدن از این سو به آن سو هستید امکان کنترل امور خود را از دست می‌دهید. اما اگر بتوانید با برنامه‌ریزی و زمان‌بندی درست به انجام امور مختلف بپردازید، می‌توانید میزان استرس موجود در زندگی خود را کاهش دهید.

استراتژی سوم: انتخاب روش زندگی سالم

با تقویت وضعیت سلامت جسمانی، مقاومت بدنتان را در برابر عوامل استرس‌زا افزایش دهید. روش‌های زیر در این زمینه موثرند:
ورزش یا فعالیت فیزیکی منظم روزانه نقش بسیار مهمی در کاهش و جلوگیری از اثرات منفی استرس دارد. حداقل سه بار در هفته و هر بار نیم ساعت به انجام تمرینات ورزشی بپردازید. در این زمینه ورزش‌های هوازی مثل دویدن و دوچرخه‌سواری بسیار موثرند.
رژیم غذایی خود را از میان غذاهای سالم انتخاب کنید. اگر بدنتان به خوبی و با غذای سالم تغذیه شده باشد، بهتر می‌تواند با استرس‌ها مقابله کند. تلاش کنید حتماً روز خود را با یک صبحانه سالم، کامل و مقوی آغاز کنید. در کنار آن میزان مصرف شکر و کافئین را کاهش دهید، از سیگار کاملاً دوری کنید و مصرف نوشیدنی‌های الکلی را در حد پایین نگه دارید.

استراتژی چهارم: آنچه را نمی‌توانید تغییر دهید بپذیرید

بعضی از منابع ایجاد استرس غیر قابل اجتناب هستند. به عنوان مثال شما نمی‌توانید مانع شرایط استرس‌زایی مثل مرگ عزیزان یا بروز یک بیماری سخت شوید. در چنین مواردی بهترین راه مقابله با استرس، پذیرش شرایطی است که به وجود آمده است. اگرچه این کار بسیار دشوار است اما در درازمدت بسیار آسان‌تر از عدم پذیرش و یا مقابله با شرایطی است که هیچگونه امکانی برای تغییر آن نخواهید داشت. برای انجام این استراتژی از روش‌های زیر کمک بگیرید:
برای کنترل امور غیرقابل کنترل تلاش نکنید. بسیاری از مسائل اطراف ما به خصوص رفتارهای اطرافیان، در کنترل ما نیستند. پس به جای اینکه رفتارهای آنان را به عامل ایجاد استرس در خودتان تبدیل کنید بر مسائلی تمرکز کنید که امکان تغییر آن‌ها را دارید.
مثل معروفی می‌گوید: «چیزی که تو را نکشد حتماً باعث قوی‌تر شدنت خواهد شد.» در مواجهه با مشکلات بزرگ تلاش کنید به آن‌ها به مانند فرصت‌هایی برای رشد شخصی خود نگاه کنید.
احساسات خود را از مواجهه با شرایط موجود با فردی نزدیک و مورد اعتماد و یا با یک متخصص روان‌درمانی در میان بگذارید. این کار ساده بیان شرایطی که هیچگونه امکانی برای تغییر آن ندارید به هیچ عنوان به معنی ضعف شما نیست و منجر به ایجاد مزاحمت برای یک دوست نزدیک که به سرنوشت شما علاقه‌مند است نمی‌شود. بر خلاف تصور در چنین شرایطی اغلب دوستان از این بابت که طرف اعتماد شما قرار گرفته‌اند خوشحال می‌شوند و گفتگو با آن‌ها کمک زیادی به تحمل شرایط ایجاد‌کننده استرس و عبور از آن خواهد کرد.

پزشکان زیر در درمان این بیماری می توانند کمکتان کنند

علیرضا تولایی زواره

دکتر علیرضا تولایی زوارهمتخصص روانپزشکی

 مشاهده پروفایل پزشک

ثبت مشــاوره

تمامی مشاوره ها پس از بررسی توسط مدیریت به پزشکان فوق تخصص سایت ارجاع داده می شود
پس از پاسخ دکتر ایمیلی برای شما ارسال می شود و شما می توانید با مراجعه به صفحه کاربری پاسخ سوال را دریافت نمایید.
50
500
ثبت نهــایی

مقاله های مرتبط با این بیمارینمایش آرشیو

    • درمان افسردگی با روشهای ساده و خلاقانه!۱۳۹۳/۰۴/۰۴

      روانشناسان معتقدند که تقویت سلامت روان و بهبود خُلق تنها به ورزش کردن، نوع رژیم غذایی یا مصرف دارو ختم نمی‌شود بلکه گزینه‌های موثر دیگری نیز برای مقابله با اندوه و افسردگی وجود دارد.

    • افسردگی، درمان دارویی یا روان درمانی؟۱۳۹۳/۱۰/۱۸

      آیا برای درمان افسردگی باید دارو مصرف کرد یا به روان‌درمانی روی آورد؟

    • کاهش شدت و دفعات حمله میگرنی با تمرینات یوگا۱۳۹۹/۰۲/۲۱

      مطالعات محققان آکادمی عصب‌شناسی آمریکا نشان می‌دهد انجام یوگا به طور منظم در کنار دارو درمانی در بیماران مبتلا به میگرن، شدت و دفعات حمله میگرنی را کاهش می‌دهد.

    • آیا باید نگران نوسانات خلقی ام باشم؟۱۳۹۶/۰۷/۰۴

      آیا در طول یک روز نوسانات خلقی دارید، یعنی لحظه‌ای خوشحال هستید و اندکی بعد احساس غم به شما دست می‌دهد؟ اگر در طول روز نوسانات خلقی زیادی داشته باشید، ممکن است این سوال برایتان مطرح شده باشد که آیا این تغییرات خلقی عادی هستند؟ در جواب این سوال می‌توان از کلمه «شاید» استفاده کرد و این پاسخ تا مادامی مصداق دارد که این تغییرات زندگی شما و زندگی افراد دوروبرتان را دچار اختلال نکنند.

    • افراد مبتلا به بی خوابی نمی دانند که خوابند۱۳۹۷/۰۱/۱۴

      مغز افراد عادی در هنگام آماده شدن برای خواب، فعالیت‌های عصبی را خاموش می‌کند، اما مغز یک فرد بی‌خواب در مهار فعالیت‌هایی که برای خواب ضروری است، مشکل دارد.

مرکز مشاورهنمایش آرشیو

تیرویید

 پاسخ توسط محبوبه سادات حسینی ۱۳۹۸/۰۵/۰۶ #4090

محبوبه سادات حسینی

با سلام خیر تاثیری نداره ولی انچه مسلم است این است که بعد از سن چهل سالگی کم بودن ذخیره تخمدانی کاملا طبیعی و قابل انتظار است.

قرمزی پوست،پوست پوست شدن و سوزش و خارش

 پاسخ توسط ربابه غیبی ۱۳۹۸/۰۴/۳۱ #4086

ربابه غیبی

سلام شما احتمالا اگزماى سبوره دارید. اما بهتر است از نزدیک ویزیت شوید

گرفتن پا

 پاسخ توسط الهه دولتشاهی ۱۳۹۸/۰۴/۳۰ #4085

الهه دولتشاهی

سلام لطفا سن و داروهای مصرفی خود را ذکر کنید.

آزمایش کلسترول

 پاسخ توسط ادمین بهپو ۱۳۹۸/۰۴/۲۴ #4084

ادمین بهپو

سلام. بدون معاینه حضوری و مشاهده شرح حال نمیتوان تصمیم وتشخیصی لحاظ کرد. بهتراست شما با یک پزشک مشورت کنید.

کلینیک آنلاین پزشکی بهپو فقط توصیه های درمانی ارائه می نماید و
هیچ یک از توصیه های ارائه شده جای درمان توسط پزشک را نمی گیرد
تمامی حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به بهپو می باشد