آشنایی با علایم بیماری های کبدی

اگرچه دلایل زیادی برای مشکلات کبدی وجود دارد اما بسیاری از بیماری‌های کبدی به روش‌های مشابهی به کبد آسیب می‌رسانند. به همین دلیل، می‌توانند مشابه به نظر برسند و علائم مشابهی ایجاد کنند.

مشکلات کبدی می‌توانند به آرامی پیشرفت کنند و برخی افراد ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامت قابل توجهی را تجربه نکنند. معاینات منظم و آزمایش‌های عملکرد کبد برای تشخیص و مدیریت زودهنگام، به ویژه برای افرادی که عوامل خطر مانند مصرف بیش از حد الکل یا سابقه خانوادگی بیماری کبد دارند، بسیار مهم است.

بیش از ۱۰۰ بیماری مختلف کبدی وجود دارد. آنها علل مختلفی دارند، از جمله:

عفونت
مصرف بیش از حد الکل
داروها، مواد مخدر غیرقانونی یا سموم
چاقی
سرطان

اگرچه بیماری‌های مختلف و علل متفاوتی وجود دارد، بسیاری از بیماری‌های کبدی به روش‌های مشابهی به کبد آسیب می‌رسانند. به همین دلیل، می‌توانند مشابه به نظر برسند و علائم مشابهی ایجاد کنند.

حاد در مقابل مزمن

گاهی اوقات آسیب کبدی یا حتی نارسایی کبد و علائم مرتبط با آن حاد یا به سرعت بروز می‌کنند. این اتفاق می‌تواند در صورت مصرف بیش از حد استامینوفن یا سایر داروها رخ دهد. مکمل‌های گیاهی، ویروس‌ها و بیماری‌های خودایمنی نیز می‌توانند باعث این امر شوند. اما بیشتر اوقات، بیماری‌های کبدی و نارسایی کبد مزمن هستند. این بدان معناست که آنها به تدریج اتفاق می‌افتند زیرا کبد به آرامی در طول زمان آسیب می‌بیند. در این حالت، علائم نیز می‌توانند به تدریج بروز کنند.

علائم اولیه بیماری کبد

ممکن است متوجه علائم اولیه نشوید. اگر متوجه شوید، تشخیص علت آنها دشوار است. به این دلیل است که علائم اولیه مشکلات کبدی مبهم هستند، مانند:

درد شکم
احساس گرسنگی نکردن
خستگی یا کمبود انرژی
اسهال

ممکن است فقط احساس بیماری یا ناخوشی عمومی داشته باشید و دلیل آن را ندانید.

زردی پوست یا چشم (یرقان)

با آسیب بیشتر کبد، ممکن است علائم واضح‌تری از یک مشکل را مشاهده کنید. ممکن است پوست شما همراه با سفیدی چشمانتان زرد به نظر برسد. پزشکان به این حالت زردی می‌گویند. این اتفاق زمانی می‌افتد که مقدار زیادی یک ماده زرد رنگ به نام بیلی‌روبین از گلبول‌های قرمز خون شما تجمع یابد. به طور معمول، کبد شما بیلی‌روبین را دفع می‌کند. اما یک کبد آسیب‌دیده نمی‌تواند این کار را انجام دهد، بنابراین سطح آن افزایش می‌یابد.

خارش پوست

اگر مشکلات کبدی مزمن دارید، ممکن است احساس خارش کنید. این اتفاق حتی زمانی که بثورات یا چیز دیگری روی پوست خود ندارید، رخ می‌دهد. خارش می‌تواند انجام کارهایی مانند خوابیدن را دشوار کند. حتی اگر پوست خود را بخارانید، خارش ادامه می‌یابد. اگر این مشکل را دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا دارویی برای کمک به شما وجود دارد یا خیر.

شکم متورم (آسیت)

اگر کبد شما آسیب دیده باشد، می‌تواند جریان خون به کبد را مسدود کرده و فشار رگ‌های خونی اطراف آن را افزایش دهد. این باعث می‌شود مایعات به بیرون نشت کرده و در شکم شما جمع شوند. ممکن است مقدار کمی مایع و تورم یا مقدار زیادی مایع وجود داشته باشد. شکم شما ممکن است بسیار بزرگ شود و ناف شما بیرون بزند. گاهی اوقات آسیت عفونی می‌شود و به آنتی‌بیوتیک نیاز خواهید داشت. اگر مایع اضافی زیادی وجود داشته باشد و جایی برای رفتن نداشته باشد، ممکن است نیاز به تخلیه آن با لوله باشد.

تورم پاها یا مچ پا

در برخی از افراد مبتلا به آسیت، پاها و مچ پا نیز با تجمع مایع متورم می‌شوند. ممکن است مصرف کمتر نمک یا مصرف داروهایی که باعث افزایش ادرار می‌شوند، مفید باشد.

مدفوع کم‌رنگ و ادرار تیره

کبد شما دلیل قهوه‌ای رنگ شدن مدفوع سالم است. رنگ قهوه‌ای ناشی از نمک‌های صفراوی ساخته شده توسط کبد است. اگر کبد به طور معمول صفرا تولید نکند یا جریان صفرا از کبد مسدود شود، مدفوع کم‌رنگ و شبیه خاک رس خواهد شد. مدفوع کم‌رنگ اغلب با زردی پوست (یرقان) همراه است. بیلی‌روبین اضافی که باعث زرد شدن پوست می‌شود، می‌تواند ادرار شما را نیز به طور غیرمعمولی تیره کند.

خستگی و گیجی

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری کبد از خستگی مداوم رنج می‌برند. این ممکن است به دلیل تجمع سموم باشد، زیرا کبد شما آنطور که باید آنها را پاکسازی نمی‌کند. تجمع سموم در بدن و جریان خون همچنین می‌تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد. ممکن است گیج شوید یا تمرکز برایتان دشوار شود. ممکن است چیزها را فراموش کنید یا متوجه تغییرات دیگری شوید زیرا بیماری کبد بر مغز شما تأثیر می‌گذارد.

حالت تهوع و استفراغ

اگر بیماری کبدی داشته باشید، ممکن است معده شما در اوایل بیماری دچار ناراحتی شود. با پیشرفت بیماری و آسیب به کبد، افزایش سطح سموم می‌تواند این وضعیت را بدتر کند. حالت تهوع طولانی مدت یا استفراغ مکرر نشانه مشکلات کبدی است. اگر کبد از کار افتاده باشد، ممکن است در استفراغ یا مدفوع خود خون نیز داشته باشید.

کبودی یا خونریزی آسان

اگر کبد شما دچار نارسایی باشد، ممکن است متوجه شوید که به راحتی دچار کبودی می‌شوید. اگر دچار بریدگی یا خونریزی بینی شوید، ممکن است آنطور که باید متوقف نشود. در حالی که افراد مبتلا به بیماری پیشرفته کبدی مستعد خونریزی هستند، احتمال لخته شدن خون نیز در آنها بیشتر است.

کف دست‌های قرمز و تار عنکبوتی

ممکن است علائم قرمزی از رگ‌های خونی زیر پوست خود داشته باشید که شبیه تار عنکبوت هستند. پزشکان به این علائم، خال‌های عنکبوتی می‌گویند. این علائم اغلب روی گونه‌ها، بینی و گردن ظاهر می‌شوند. یک مطالعه روی افرادی که الکل مصرف می‌کردند نشان داد که این علائم، نشانه‌ی قوی مشکلات کبدی هستند. افرادی که این علائم عنکبوتی شکل را دارند، اغلب کف دست‌های قرمز (اریتم کف دست) نیز دارند. کف دست‌های قرمز لکه‌دار، یکی دیگر از علائم بیماری پیشرفته کبد است.

تشخیص زودهنگام بیماری کبد

ممکن است بدون اینکه بدانید، بیماری کبد داشته باشید. بسیاری از افراد مبتلا به مشکلات کبدی، بیمار به نظر نمی‌رسند. با بدتر شدن آسیب به کبد، علائم شروع می‌شوند. اگر آسیب خیلی زیاد شده باشد، ممکن است هیچ راهی برای درمان آن وجود نداشته باشد. اما دانستن اینکه به دنبال چه چیزی باشید، می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات کبدی کمک کند. به این ترتیب، فرصتی برای جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبود کبد قبل از دیر شدن خواهید داشت./