توصیه های تغذیه ای در بیماری های ریوی

بیماری‌های ریوی جزو آن‌ گروه از بیماری‌هایی است که تحت تاثیر زیاد رژیم غذایی است و شدت و ضعف آن با خوردن بعضی مواد غذایی و پرهیز از برخی دیگر می تواند تغییر کند.

بیماری‌های ریوی جزو آن‌ گروه از بیماری‌هایی است که تحت تاثیر زیاد رژیم غذایی است و شدت و ضعف آن با خوردن بعضی مواد غذایی و پرهیز از برخی دیگر می تواند تغییر کند. خوردن مواد غذایی سالم و خط کشیدن دور عادت‌های غذایی ناسالم برای سلامت ریه‌ها می‌تواند شرایط تنفسی بیماران ریوی را بهبود ببخشد و باعث بهبود عملکرد سیستم تنفسی آنها شود.

به گزارش «بهپو»، مثلا معمولا به بیماران ریوی توصیه می‌شود بین مواد غذایی پروتئینی، انواعی که دارای کمترین میزان چربی هستند را انتخاب کنند. از این‌رو، گوشت ماکیان و ماهی‌ها نسبت به گوشت گوسفند که چربی بیشتری دارد، اولویت بالاتری برای این بیماران خواهد داشت. با این مقدمه در ادامه به مهم‌ترین نکات تغذیه‌ای که باید در برنامه غذایی بیماران ریوی رعایت شوند،‌ اشاره می‌کنیم.

بیشتر بخوانید: توصیه‌های تغذیه‌ای برای مبتلایان به عفونت ریه

1- تعادل تغذیه‌ای را حفظ کنید

برای ایجاد تعادل تغذیه‌ای باید این 3 نکته را در نظر بگیرید:

● کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نان‌های سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، عدس، کینوا، ماش، ‌انواع لوبیا و جو دوسر را به‌عنوان منابع سرشار از فیبر در برنامه غذایی خود داشته باشید و حجم مصرف کربوهیدرات‌های ساده و غلات آرد سفید که باعث افزایش التهاب در بدن می‌شوند را محدود کنید.

● راه‌های تنفسی شما برای عملکرد بهتر، نیاز به دریافت ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر روزانه دارند. از این‌رو، باید مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه را بیشتر از خوراکی‌های شور یا شیرین در برنامه غذایی خود داشته باشید.

● بهتر است برای بهبود عملکرد سیستم گوارشی، خوراکی‌های سرشار از پتاسیم مانند موز، پرتقال، سبزی‌های برگ‌سبز تیره، چغندر، سیب‌زمینی، ‌گوجه‌فرنگی و مارچوبه را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

2- ممنوعیت‌های غذایی را بشناسید

پرهیز از مصرف مواد غذایی یا ترکیباتی که می‌توانند باعث تشدید مشکلات تنفسی شوند، از اهمیت بالایی برخوردار است. ترکیباتی که مصرف آنها باید در برنامه غذایی شما به حداقل ممکن برسد، شامل این موارد می‌شوند:

● مصرف حجم بالایی از سدیم یا نمک می‌تواند مستقیما تاثیری منفی بر توانایی نفس کشیدن افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی بگذارد. به همین دلیل به بیماران ریوی توصیه می‌شود تا حد امکان دور غذاهای فراوری‌شده و کنسروی که حجم بالایی از سدیم را در خود جا داده‌اند، خط بکشند. ضمن اینکه توصیه انجمن بیماری‌های ریوی آمریکا به این بیماران، این است که به‌جای افزودن نمک به غذای خود، مواد غذایی را با انواع چاشنی‌ها و سبزیجات معطر طعم‌دار کنند.

● مصرف برخی میوه‌ها مانند انواع سیب، زردآلو، هلو و انواع طالبی یا خربزه می‌تواند باعث ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران ریوی شود. بنابراین، اگر با خوردن این میوه‌ها دچار مشکل شدید، مصرف آنها را کنار بگذارید و میوه‌های دیگری را جایگزین کنید.

● علاوه بر میوه‌ها،‌ برخی سبزیجات مانند انواع کلم، ذرت،‌ پیازچه، پیاز، نخود‌فرنگی،‌ انواع فلفل و موسیر هم می‌توانند از راه تحریک سیستم گوارشی و تنفسی، وضعیت بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی را بدتر کنند.

● گروهی از بیماران ریوی با مصرف شیر یا پنیر دچار تنگی نفس می‌شوند که ممکن است این مشکل به دلیل شور بودن پنیر یا چرب بودن شیر برایشان ایجاد شود. هرچند این حساسیت به لبنیات در تمام بیماران ریوی وجود ندارد، اگر شما با خوردن چنین محصولاتی دچار مشکل می‌شوید، بهتر است مصرف آنها را محدود کنید و انواع بدون چربی یا بدون نمک محصولات لبنی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

● شکلات، قهوه و چای پررنگ حاوی حجم فراوانی کافئین هستند و مصرف آنها می‌تواند باعث ایجاد تداخل با داروهای ریوی شود. از این‌رو، استفاده از چنین محصولاتی را به 2 ساعت قبل یا بعد از خوردن داروهای خود موکول کنید.

● غذاهای چرب، سرخ‌کردنی و سرشار از ادویه جزو بزرگ‌ترین محرک‌های سیستم تنفسی هستند و می‌توانند بیماران ریوی را به دردسر بیندازند. مصرف این غذاها باید برای این بیماران تا حد ممکن به صفر برسد.

3- حواس‌تان به نوشیدنی‌ها باشد

یکی از مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای به بیماران ریوی این است که جلوی کم‌آب شدن بدن خودشان را بگیرند و در طول روز به اندازه کافی (6 تا 8 لیوان) آب بنوشند. این درحالی است که مصرف نوشیدنی‌های گازدار و حاوی کافئین کنار مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا، به دلیل تحریک سیستم تنفسی،‌ به این افراد توصیه نمی‌شود. البته بیماران ریوی، مخصوصا کسانی که مبتلا به بیماری مزمن ریوی هستند و از بیماری‌های قلبی هم رنج می‌برند، باید درباره میزان آب مصرفی خود در طول روز با پزشکشان مشورت کنند زیرا در مواردی محدود کردن حجم مایعات دریافتی برای این بیماران ضروری است.

4- مراقب وزنتان باشید

برخی بیماران ریوی در اثر بیماری خود دچار افزایش وزن و برخی دیگر دچار کاهش وزن می‌شوند که هر دوی این موارد باید جدی گرفته شوند و راه‌های مقابله با آنها نیز مورد توجه قرار گیرد.

● کاهش وزن؛ بعضی علائم بیماری‌های ریوی با کاهش اشتها،‌ درجاتی از افسردگی، احساس ناخوشی عمومی و بی‌حوصلگی همراه است که همه این موارد می‌توانند با کاهش وزن بیمار، ضعیف شدن، خستگی مداوم و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی در او همراه باشند. از آنجایی که بخشی از انرژی بدن بیماران ریوی صرف تنفس بیشتر و بهتر می‌شود، این بیماران نسبت به افراد سالم به کالری بیشتری نیاز دارند. این کالری مازاد می‌تواند از طریق مصرف تخم‌مرغ، جو دوسر، کینوا، انواع لوبیا، آووکادو، مغزهای خام، ‌کره انواع مغزهای خام و گرانولا تامین شود. بهتر است بیماران ریوی‌ای که از کاهش اشتها رنج می‌برند، تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش بدهند و حجم غذای مصرفی خود در هر وعده را پایین بیاورند.

● افزایش وزن؛ گاهی اوقات بی‌حوصلگی و یک‌جانشینی در برخی بیماران ریوی منجر به افزایش وزنشان می‌شود که همین افزایش وزن کار قلب و ریه‌ها را سخت‌تر می‌کند. به همین دلیل بیماران ریوی دچار اضافه‌وزن با سختی بیشتری در تنفس مواجه هستند. این بیماران باید برنامه‌های ورزشی روزانه برای خود ترتیب بدهند و رژیم غذایی مناسبی زیر نظر متخصص تغذیه داشته باشند.

بیشتر بخوانید: تنفس شکمی، تمرینی برای بهبود اکسیژن رسانی به بافت ها

8 توصیه تکمیلی

1- به‌جای 3 وعده در روز، غذای خود را در 6 وعده مصرف کنید. پایین آوردن حجم غذای مصرفی به معنای پیشگیری از پر شدن معده و کمک به ایجاد فضای بیشتر برای عملکرد ریه‌ها و تنفس ساده‌تر است.

2- اولین وعده غذایی خود را صبح زود بخورید تا انرژی کافی برای شروع روز خود داشته باشید؛ یعنی هرگز وعده صبحانه را حذف نکنید.

3- اگر خودتان آشپزی می‌کنید، غذاهایی را برای پختن انتخاب کنید که وقت و انرژی زیادی از شما نگیرند و سریع و ساده آماده شوند.

4- هنگام غذا خوردن، روی یک صندلی بلند بنشینید تا در طول صرف غذا فشار زیادی به ریه‌های شما وارد نشود. غذا خوردن روی زمین یا پشت میزهای کوتاه، باعث خم شدن بدن و فشار آمدن به ریه‌ها هنگام غذا خوردن می‌شود.

5- مصرف غذاهای اسیدی و نوشیدنی‌هایی که باعث تشدید ریفلاکس می‌شوند را تا حد ممکن محدود کنید. ریفلاکس معده به مری، یکی از عوامل تشدید بیماری‌های ریوی است. از این‌رو، توصیه می‌شود غذای خود را تند و ترش نکنید، همراه با غذا مدام از انواع سس‌ها استفاده نکنید و دور مصرف نوشیدنی‌های گازدار خط بکشید.

6- خوردن خوراکی‌های بسیار نفاخ باعث ایجاد گاز اضافی در دستگاه گوارش و فشار آمدن به سیستم تنفسی می‌شود. به همین دلیل به بیماران ریوی توصیه می‌شود مصرف خوراکی‌های نفاخ را در برنامه غذایی خود محدود کنند.

7- انواع گوشت‌های فراوری‌شده مانند سوسیس و کالباس حاوی مواد افزودنی، ‌نگهدارنده و نیترات اضافی هستند که تمامی این ترکیبات می‌توانند باعث تحریک سیستم تنفسی و بدتر شدن شرایط بیماران ریوی شوند.

8- مصرف بعضی مکمل‌های غذایی زیر نظر متخصص تغذیه یا متخصص بیماری‌های ریوی می‌تواند برای بهبود شرایط سیستم تنفسی این بیماران موثر باشد. برخی از این مکمل‌ها شامل کوآنزیم Q10، ال‌کارنیتین، منیزیم، منگنز، ویتامین D و روی می‌شوند./

بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای بهتر نفس کشیدن در محیط خانه