درد پستان نشانه چیست؟

بیشتر دردهای پستانی بی‌خطرند و با بررسی‌های کلینیکی و توصیه‌های ساده از بین می‌روند و نگرانی و اضطراب بیمار هم خاتمه می‌یابد اما درد یک علامت هشدار است که باید جدی گرفته شود. گاهی همان دردهای به ظاهر ساده و کم‌اهمیت، ممکن است نشانه وجود توده‌ای بدخیم در پستان یا بیماری زمینه‌ای باشد.

بیشتر دردهای پستانی بی‌خطرند و با بررسی‌های کلینیکی و توصیه‌های ساده از بین می‌روند و نگرانی و اضطراب بیمار هم خاتمه می‌یابد اما چون تعداد خانم‌هایی که از درد پستان شاکی‌اند کم نیست، لازم است اطلاعات زنان در این زمینه افزایش یابد. به هر حال درد یک علامت هشدار است که باید جدی گرفته شود. گاهی همان دردهای به ظاهر ساده و کم‌اهمیت، ممکن است نشانه وجود توده‌ای بدخیم در پستان یا بیماری زمینه‌ای باشد.

به گزارش «بهپو»، بیشتر دردهای پستان را می‌توان در یکی از این 3 گروه اصلی گنجاند؛ درد دوره‌ای، درد غیردوره‌ای و دردی که ریشه‌‌اش بیرون از پستان است.

دردهای دوره‌ای پستان

70 درصد دردهای پستان دوره‌ای هستند. این دردها در سنین قبل از یائسگی شیوع دارند. علت درد هم تغییرات هورمونی است که در چرخه ماهیانه اتفاق می‌افتد. درد معمولا چند روز قبل از عادت ماهیانه آغاز و با شروع عادت ماهیانه به‌تدریج کمتر می‌شود. خانم‌ها معمولا در این دوره احساس سنگینی در ناحیه پستان همراه با درد دارند. نکته مهم این است که درد پستان، باعث اضطراب می‌شود و همان اضطراب و نگرانی باعث تشدید درد در دوره‌های بعدی عادت ماهیانه خواهد شد.

شایع‌ترین علت دردهای دوره‌ای پستان تغییرات فیبروکیستیک است. تغییرات فیبروکیستیک بیماری محسوب نمی‌شوند. در این تغییرات بافتی، کیست‌های ریز و متعددی در پستان وجود دارد که نسوج سفت اطراف آن را در برگرفته‌اند و بیمار آن را به شکل توده‌های گره‌مانند، داخل پستان حس می‌کند. این وضعیت یک روند طبیعی محسوب می‌شود ولی برای بررسی و تایید به معاینه پزشک نیاز دارد. تقریبا همه خانم‌ها از اواخر دهه دوم دچار چنین تغییرات نسجی در پستان می‌شوند. اغلب آنها هم دردهای دوره‌ای دارند که نزدیک به عادت ماهیانه تشدید می‌شود.

سونوگرافی بهترین روش تشخیصی برای اثبات فیبروکیستیک پستان است. درمان این بیماران اطمینان دادن به آنها و رعایت رژیم غذایی مناسب، خواب کافی و به موقع و پرهیز از استرس است. ضایعات فیبروکیستیک خوش‌خیم هستند و در آینده هم به سرطان پستان تبدیل نمی‌شوند مگر در موارد خاص که با شرایط ویژه‌ای همراه باشد که تشخیص آن با پزشک معالج است. در واقع، فیبروکیستیک پستان جزئی از بافت طبیعی آن محسوب می‌شود و هیچ خطری برای زنان ندارد. این توده‌ها هنگام لمس لغزان و مدور هستند. بعضی از آنها در طول عادت ماهیانه از بین می‌روند و بعضی دیگر هم با همان اندازه باقی می‌مانند. علت دقیق وجود کیست‌های متعدد در بافت پستان هنوز به درستی شناخته نشده ولی محققان نقش استروژن را در بروز این کیست‌ها موثر می‌دانند. کیست‌ها در نواحی فوقانی و خارجی پستان و زیر بغل بیشتر دیده می‌شوند. خانم‌هایی که پستان‌های فیبروکیستیک دارند می‌توانند بدون نگرانی باردار شوند و بارداری تاثیری در افزایش یا کاهش کیست‌ها ندارد.

فیبروکیستیک درمان ندارد و بعد از یائسگی از بین می‌رود. خانم‌هایی که فیبروکیستیک دردناک دارند بهتر است از خوردن مواد کافئین‌دار و غذاهای شور و چرب خودداری کنند. همه خانم‌ها به‌خصوص خانم‌هایی که فیبروکیستیک دارند، باید بافت پستان خود را بشناسند و هر ماه بعد از عادت ماهیانه آنها را معاینه و در صورت لمس توده جدید به پزشک مراجعه کنند.

بیشتر بخوانید: چه کسانی بیشتر در معرض خطر سرطان پستان هستند؟

دردهایی که ریشه‌اش خارج از پستان است

درد پستان با منشا غیر پستانی10 درصد موارد را تشکیل می‌دهند. گاهی بیماری‌های قلبی یا مشکلات عضلانی استخوانی هم می‌توانند در ناحیه پستان درد ایجاد کنند. این دردها منشاء پستانی ندارند و دوره‌ای هم نیستند. بیماران به هیچ وجه نباید خوددرمانی کنند. برای اطمینان از علت درد حتما باید به پزشک مراجعه کنند. بعد از معاینه و شرح‌حال براساس سن بیمار و شرح‌حالی که گرفته می‌شود ممکن است از روش‌های تشخیصی دیگری مانند ماموگرافی و سونوگرافی هم استفاده شود.

دردهای غیردوره‌ای پستان

20 درصد دردهای پستان غیردوره‌ای هستند. غیردوره‌ای یعنی دردهایی که از چرخه ماهیانه تبعیت نمی‌کنند. علت درد ممکن است کیست‌ها و توده‌های پستان، ضربه و مصرف برخی از داروها مانند داروهای هورمونی باشد. البته با وجود اینکه کیست‌های پستان دردهای غیردوره‌ای ایجاد می‌کنند می‌توانند با تغییرات هورمونی در طول عادت ماهیانه شدت یا ضعف پیدا کنند. نکته قابل توجه اینکه درد علامت غالب وجود توده‌های پستانی نیست ولی 7 تا 10 درصد موارد نشانه وجود بیماری بدخیم در پستان است. خانم‌ها باید هر دردی را در پستان جدی بگیرند.

درمان دردهای پستانی

درمان دردهای با منشاء خارج از پستان، ارجاع بیمار به پزشک مرتبط با نوع بیماری برای درمان بیماری زمینه‌ای است اما برای درمان دردهایی که منشاء پستانی دارند باید از نبود بیماری‌های مهم و بدخیم مطمئن شویم. بعد از اطمینان از اینکه بیماری بدخیم و مهمی وجود ندارد این چند نکته را به بیماران گوشزد می‌کنیم.

● اضطرابتان را کاهش دهید: همان‌طور که اشاره شد اضطراب باعث تشدید درد می‌شود اگر بعد از بررسی‌ها مورد خطرناک و خاصی دیده نشد باید به خانم اطمینان دهیم که مشکلی وجود ندارد و نگرانی‌اش را برطرف کنیم. تقریبا بیش از دوسوم زنان که درد شدیدی ندارند بعد از اطمینان از نبود مشکل خاص بدون تجویز دارو بهبود می‌یابند.

● به لباس زیرتان توجه کنید: لباس زیر یا سینه‌بند خانم‌ها باید در اندازه مناسب انتخاب شود. کوچکی سینه‌بند باعث فشار آمدن روی بافت پستان و بزرگی آن باعث آویزان شدن پستان می‌شود که هر 2 عامل مهمی در ایجاد درد پستان هستند.

● در صورت لزوم از دارو استفاده کنید: در این موارد از مکمل‌هایی مانند ویتامین E بیشتر استفاده می‌شود. البته هنوز صحت و سقم تاثیر ویتامین E در سلامت و کاهش درد پستان جای سوال دارد. مکمل روغن گل مغربی هم تعادل اسید چرب را در سلول ها بر هم زده و درد پستان را کاهش می دهد.

در زمان شدت درد می توانید از یک پماد ضد التهابی غیر استروئیدی در موضع درد استفاده کنید. در مواردی که درد پستان به درمان‌های ساده و اولیه مقاوم باشد و بیمار بیش از اندازه اذیت ‌شود می‌توان از هورمون‌ها استفاده کرد که حتما باید پزشک تجویز کند.

● شیوه زندگی‌تان را تغییر دهید: توصیه‌های غذایی برای این بیماران خیلی مهم است چون اثبات شده مصرف مواد خوراکی یا نوشیدنی حاوی کافئین مانند شکلات، قهوه و چای پررنگ، مصرف غذاهای پرادویه و چرب، فست‌فود و سوسیس و کالباس، نوشابه‌های گازدار، پنیر شور، استعمال سیگار و... باعث تشدید درد در افرادی که درد پستان دارند، می‌شود. البته مطالعات نشان داده مهم‌ترین عامل غذایی دخیل در کل بیماری‌های پستان، غذاهای پرچرب است. مصرف زیاد چربی به‌ویژه در خانم‌های یائسه واقعا برای پستان مضر است. مصرف ماهی حداقل 2 بار در هفته توصیه می‌شود.

بیشتر بخوانید: چگونه از سرطان پستان جلوگیری کنیم

سبک زندگی و درمان های خانگی

به گزارش «بهپو» و به نقل از «مایوکلینیک»، با اینکه مطالعات کمی روی این موارد انجام شده است، اما ممکن است در بعضی از خانم ها کمک کننده باشند:

● کیسه یخ یا گرمای موضعی روی پستان ها قرار دهید

● از یک سوتین سفت و محافظت کننده استفاده کنید

● در موقع ورزش از سوتین ورزشی استفاده کنید

● از روش های ریلکسیشن بهره ببرید

● کافئین مصرفی را کاهش دهید: این مسئله در بهبود درد بعضی خانم ها موثر بوده است. با این وجود اثر محدود کردن مصرف کافئین روی کاهش درد پستان و دیگر علائم پیش از قاعدگی هنوز در مطالعات به نتیجه قطعی نرسیده است.

● چربی مصرفی را کاهش دهید

● از مسکن های بدون نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. مصرف طولانی مدت برخی از این داروها خطر مشکلات کبدی و دیگر عوارض جانبی را افزایش می دهد، از پزشک خود درباره نحوه مصرف سوال کنید.

● زمان درد ها و دیگر علائم را در تقویم یادداشت کنید تا مشخص شود درد شما دوره ای است یا غیر دوره ای./