گودی کمر در کودکان

امروزه زندگی نسبت به سال های گذشته تفاوت های زیادی کرده و این تغییرات در شیوه زندگی ما هم آثار بسیاری گذاشته است، مثلا تعداد کودکان دچار اضافه وزن و کم تحرک نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته است. این کودکان در سنین پایین دچار کمر درد و انواع درد ستون فقرات و مفاصل می شوند و از «گودی کمر» شکایت دارند.
به گزارش «بهپو»، «علیرضا رحیم نیا»، فوق تخصص ارتوپدی اطفال و عضو هیات علمی دانشگاه بقیه الله، در گفتگویی با هفته نامه «سلامت» درباره چگونگی ایجاد گودی کمر در کودکان و راه های درمان آن توضیح می دهد.

عامل ابتلای کودکان به گودی کمر

متاسفانه امروزه تغذیه بسیاری از کودکان تغییر کرده است و برخی والدین فکر می کنند هر چه کودکشان چاق تر باشد سالم تر است، در حالی که چاقی و ورزش نکردن آسیب های جدی به کودک وارد می کند و کیفیت زندگی او را کاهش می دهد. برای مثال داشتن وزن بالا و شکم بزرگ باعث می شود مهره های گردن آسیب ببینند و قوس کمر هم از حالت طبیعی خارج شود. یک کودک سالم باید وزن مناسب و تحرک بدنی کافی داشته باشد. گودی کمر در کودکان نیاز به معاینه و بررسی دارد. زیاد بودن گودی کمر می تواند به علت ضعف عضلانی یا لیز خوردگی مهره ها یا اشکالات ساختمانی ستون فقرات باشد. علل ساده تر آن مثل نرمی مفصل نیز بسیار شایع است.
اگر گودی کمر همراه با درد باشد به بررسی بیشتری نیاز دارد. معمولا ابتدا بیمار معاینه می شود. اگر مشکلی در معاینه وجود نداشته باشد، اقدام دیگری لازم نیست، اما اگر بیمار در معاینه مشکلی داشت، براساس مشکل، اقدامات تشخیصی بیشتری انجام می شود. بررسی کمردرد در کودکان همانند بالغان شامل شرح حال و معاینه دقیق است. در مواردی که پزشک تشخیص دهد از تست هایی مثل عکس ساده، سی تی اسکن، اسکن استخوانی، نوار عصب و عضله و آزمایش خون برای تشخیص دقیق استفاده می شود.

نکات مهمی که باید رعایت کنیم

سعی کنید هنگام مطالعه، نوشتن، غذا خوردن و هر کار دیگر اصول درست نشستن را رعایت کنید. به سمت جلو خم نشوید و ستون مهره ها را در زاویه کمتر از 90 درجه قرار ندهید.
حتی زاویه 90 درجه و کاملا صاف نشستن هم درست نیست، باید در زاویه 110 تا120 درجه بنشینید. اگر سرتان را به جلو خم کنید دچار گرفتگی عضلات می شوید و بعد از مدتی سردردها و گردن دردهای طولانی سراغتان می آید. بهتر است از توالت فرنگی استفاده کنید. این نکته در مورد کسانی که مشکل کمر و زانو دارند جزو ضروریات اصلی تلقی می شود.

بیشتر بخوانید: ورزش های درمانی گودی کمر

علت بروز گودی کمر

گودی کمر به معنی افزایش تقعر ستون مهره در ناحیه کمر است. در لوردوز یا گودی کمر، قوس ستون فقرات کمر به جلو بیشتر می شود، شکم به جلو می آید و باسن به عقب می رود. در واقع گودی کمر به صورت طبیعی باید وجود داشته باشد و آنچه می تواند مشکل ساز شود، افزایش بیش از حد آن است که طی آن، انحنای کمر بیش از میزان طبیعی اش می شود. بنابراین نباید فراموش کنیم کاهش یا افزایش غیرطبیعی انحنای ستون فقرات، هم می تواند نشانه ای از یک بیماری باشد و هم خودش ممکن است زمینه ساز بروز بیماری و ناراحتی شود. به همین دلیل نیازمند پیگیری و رسیدگی است.
ستون فقرات توسط تعداد زیادی عضله محافظت می شود که سلامت و تعادل آنها در سلامت و طبیعی بودن حالت ستون فقرات نقش بسیار مهمی ایفا می کند. عدم تعادل در عضلات ذکرشده یعنی قوی بودن برخی و ضعف یا گرفتگی بعضی دیگر از آنها موجب پدید آمدن ناهنجاری هایی در شکل کلی ستون فقرات خواهد شد.

عوارض افزایش گودی کمر چیست؟

بعضی ها فکر می کنند کمردرد یا مشکلات مختلفی که در ناحیه کمر ایجاد می شود، تنها عوارضی هستند که بر اثر افزایش گودی کمر رخ می دهند. در صورتی که به جز درد در این نواحی، افزایش گودی کمر می تواند زمینه ساز مشکلات دیگری مانند قوز کردن و درنتیجه افزایش فرورفتگی ستون فقرات گردنی و آسیب این اندام ها شود.
همچنین افزایش بیش از حد گودی کمر، دردهایی در ناحیه جلوی زانوها و پنجه های پا ایجاد خواهد کرد که به دلیل نبود توازن در تقسیم وزن، استخوان لگن را هم تحت فشار قرار خواهد داد.
رفتار روزمره ما از جمله نشستن، ایستادن و خوابیدن نادرست در بروز گودی کمر و در ادامه سایر عوارض ناشی از آن موثر است. از طرفی، وجود شکم بزرگ موجب زیاد شدن لوردوز –گودی کمر- می شود و برای جبران این حالت، ستون مهره ها ناچار است انحنا و تحدب ناحیه پشتی را بیشتر کند و همین مساله درنهایت باعث گودی زیاد کمر، قوز شدن پشت و ناچار، زیاد شدن انحنای گردن می شود.
علاوه بر آن گاهی در افراد لاغر به دلیل ضعف عضلات شکمی چنین حالتی ایجاد شده و گودی کمر زیاد می شود. علاوه بر چاقی و ضعف عضلات شکمی، التهاب دیسک کمر، قوزکردن بیش از حد، پوکی استخوان، ضعف عضلات شکمی، دررفتگی دو طرف لگن، استفاده دایمی از کفش پاشنه بلند و... باعث افزایش گودی کمر می شوند.

آیا گودی کمر قابل درمان است؟

بله، فیزیوتراپی، ماساژ، مگنت تراپی –استفاده از نیروی مغناطیسی برای افزایش گردش خون به منطقه آسیب دیده- و کمربند طبی یا بریس -بیشتر اوقات برای بچه ها استفاده می شود- همگی برای درمان گودی کمر مناسب هستند، اما تکمیل کننده این درمان ها فقط انجام حرکات اصلاحی و ورزش است. شما می توانید درد کمر ناشی از گودی کمر شدید را با انجام تمرینات ورزشی کاهش دهید.
از آنجا که یکی از مهم ترین عوامل در گودی کمر، تجمع چربی در اطراف شکم و قرارگرفتن بدن در حالت اندامی نامناسب است، در قدم اول باید با تجویز پزشکان و فیزیوتراپ ها تمرینات ورزشی مخصوصی برای کاهش چربی بدن انجام دهید که باعث تصحیح وضعیت شما و تقویت ماهیچه های شکم شود. گام بعدی انجام حرکات اصلاحی است که باید با توجه به علت به وجود آمدن گودی کمر تمرینات لازمی که فیزیوتراپ ها و متخصصان مربوطه توصیه می کنند، انجام دهید.

آیا گودی کمر ارثی است؟

خیلی از والدین می گویند ما خودمان گودی کمر داریم و حالا فرزندمان هم این مشکل را دارد، در صورتی که قوس کمر اصلا وراثتی نیست.
متاسفانه کودکان و نوجوانان امروزه تحرک کمتری نسبت به نسل قبل از خود دارند و این کم تحرکی آسیب های جسمی زیادی به آنها وارد می کند. کودکان هنگام استفاده از وسایل دیجیتال به مدت طولانی، بدنشان را در وضعیت بسیار بدی قرار می دهند. به همین دلیل است که استفاده محدود از این وسایل برای آنها توصیه می شود و خانواده ها باید بر این موضوع نظارت مستقیم داشته باشند./