ونوگرافی چیست؟

ونوگرافی یک روش تشخیصی است که با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر متحرکی از جریان خون در رگ‌ها به ویژه رگ‌های پاها و لگن ایجاد و به تشخیص لخته یا گرفتگی عروق کمک می‌کند.

ونوگرافی آزمایشی است که با تزریق رنگ کنتراست به رگ‌ها انجام می‌شود. پس از اینکه رنگ در رگ‌ها قرار گرفت، پزشک از نوعی آزمایش اشعه ایکس به نام فلوروسکوپی برای تصویربرداری از رگ‌ها، معمولاً در پاها، استفاده می‌کند. ونوگرام‌ها به تشخیص مشکلات رگ‌ها کمک می‌کنند و می‌توانند نشان دهند که در کجا ممکن است لخته خون یا گرفتگی عروق وجود داشته باشد. همچنین می‌توانند به تشخیص بیماری‌های مختلف کمک کنند، اما البته می‌توانند شما را در معرض مقادیر ناچیزی از اشعه قرار دهند.

ونوگرافی برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

آزمایش‌های ونوگرافی معمولاً برای موارد زیر استفاده می‌شوند:

بررسی عملکرد یک یا گروهی از رگ‌ها
یافتن لخته شدن یا انسداد در رگ‌ها
بررسی رگ‌های واریسی قبل از درمان بیشتر
شناسایی رگ‌های مناسب برای جراحی بای‌پس یا دیالیز
کمک به قرار دادن استنت یا سایر وسایل پزشکی در رگ
نحوه درمان رگ‌های آسیب دیده

شما می‌توانید ونوگرافی را به روش‌های زیر انجام دهید:

ونوگرافی صعودی: این آزمایش در صورت وجود ترومبوز ورید عمقی (نوعی لخته شدن ورید) انجام می‌شود و می‌تواند برای تعیین محل ترومبوز استفاده شود.
ونوگرافی نزولی: آزمایشی برای بررسی عملکرد دریچه‌های ورید عمقی.
ونوگرافی اندام‌های فوقانی: اگر پزشک شک کند که بیمار انسداد، لخته یا مشکل ورید در گردن یا زیر بغل دارد، ممکن است این آزمایش را تجویز کند.
وناکاواگرافی: این آزمایشی است که از ورید اجوف تحتانی یا فوقانی تصویربرداری می‌کند. این رگ‌ها خون را به قلب منتقل می‌کنند. پزشک می‌تواند با این آزمایش انسداد و سایر مشکلات را بررسی کند.

ونوگرافی نوعی عکس‌برداری با اشعه ایکس است. عکس‌های اشعه ایکس از تابش برای نقشه‌برداری از استخوان‌ها و اندام‌ها استفاده می‌کنند. عکس‌های اشعه ایکس قدیمی‌ترین نوع آزمایش تصویربرداری هستند.

در طول ونوگرافی چه اتفاقی می‌افتد؟

برای آماده شدن برای ونوگرافی، حتماً موارد زیر را انجام دهید:

با لباس گشاد و راحت به ونوگرافی بیایید.
از پوشیدن جواهرات خودداری کنید.

روش ونوگرافی بسته به محل و چیزی که آزمایش می‌کنید متفاوت خواهد بود. اگر قرار است ونوگرافی ساق پا انجام دهید، ممکن است انتظار داشته باشید:

به شما یک روپوش داده می‌شود تا در طول عمل بپوشید.
پزشک با یک خودکار جایی را که می‌خواهد نبض شما را پس از آزمایش بررسی کند، علامت‌گذاری می‌کند.
روی یک میز دراز خواهید کشید.
پزشک پای شما را تمیز می‌کند و یک IV را به داخل ورید آن وارد می‌کند.
رنگ کنتراست به شما تزریق می‌شود.
عکس‌های اشعه ایکس از رنگی که به پاهای شما منتقل می‌شود، گرفته می‌شود. بسته به شرایط شما، پزشک ممکن است یک شریان‌بند به پای شما ببندد تا جریان خون شما را کند کند.
پس از پایان آزمایش، پزشک سرم شما را خارج کرده و سوزن را از رگ شما خارج می‌کند.
هرگونه جای سوراخ باز ناشی از عمل پوشانده خواهد شد.

به احتمال زیاد هنگام تزریق اولیه ماده حاجب، احساس گرگرفتگی، سردرد یا حالت تهوع خواهید داشت. این موارد طبیعی هستند و باید خیلی سریع از بین بروند. با این حال، اگر احساس خارش، مشکل در تنفس یا کهیر داشتید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

پس از پایان ونوگرافی تحت نظر خواهید بود. یک تیم ضربان قلب، تنفس و فشار خون شما را کنترل می‌کند. آنها نبض، دما و حس پاهای شما را اندازه‌گیری می‌کنند. حتماً مایعات بنوشید تا به دفع ماده حاجب از ونوگرافی کمک کند. با بروز علایم زیر نیاز به مراقبت های پزشکی بیشتری دارید:

تب
درد در محل تزریق
تورم در محل تزریق
خونریزی یا تجمع مایع در محل تزریق

آیا ونوگرام عوارض جانبی دارد؟

مانند تمام عکس‌های رادیولوژی، ونوگرام‌ها از مقادیر کمی اشعه استفاده می‌کنند که خطراتی را به همراه دارد. این امر به ویژه در صورتی که باردار هستید یا ممکن است باردار باشید اهمیت بیشتری دارد، زیرا اشعه می‌تواند باعث نقص مادرزادی شود.

بزرگترین خطر ونوگرام این است که ممکن است به ماده رنگی حساسیت داشته باشید. اگر به هر نوع دارو، رنگ یا ید حساسیت دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. علاوه بر این، اگر مشکل کلیوی، اختلالات خونریزی یا رقیق‌کننده خون دارید، به او اطلاع دهید.

انجام ونوگرافی چقدر طول می‌کشد؟

انجام ونوگرام‌ها 30 تا 90 دقیقه طول می‌کشد. پس از اتمام آزمایش، پزشک نتایج آزمایش را ارزیابی کرده و در مورد آنها با شما صحبت خواهد کرد. ممکن است لازم باشد آزمایش پیگیری برای گرفتن تصاویر اضافی یا بررسی مجدد یافته‌های قبلی انجام دهید./