آشنایی با خواص درمانی سیاه دانه

استفاده از سیاه دانه در درمان سردرد، دندان درد، گرفتگی بینی، آسم، آرتریت و کرم های روده ای به سال های خیلی دور بر می گردد. امروزه نیز از سیاه دانه بیشتر در درمان آسم، دیابت، فشار خون بالا، کاهش وزن و سایر بیماری ها استفاده می شود

«سیاه دانه»، میوه گیاه گلداری به نام «نیجلا استاویا» است که بیش از 2000 سال است مردم از دانه های آن در درمان بیماری ها استفاده می کنند. سیاه دانه حتی در مقبره «توتان خامون» از فراعنه مصر هم پیدا شده است.

به گزارش «بهپو»، استفاده از سیاه دانه در درمان سردرد، دندان درد، گرفتگی بینی، آسم، آرتریت و کرم های روده ای به سال های خیلی دور بر می گردد. بیماری چشم صورتی (ورم ملتحمه)، انواع آبسه و انگل ها نیز با استفاده از سیاه دانه درمان می شد.

امروزه از سیاه دانه بیشتر در درمان آسم، دیابت، فشار خون بالا، کاهش وزن و سایر بیماری ها استفاده می شود اما، شواهد علمی تایید کننده ای برای اکثر این موارد استفاده، وجود ندارد.

آنچه که تحقیقات نشان می دهند این است که سیاه دانه سیستم ایمنی را تقویت می کند، با سرطان مبارزه می کند، از بارداری پیشگیری می کند، تورم را کاهش می دهد و به عنوان یک آنتی هیستامین به کاهش واکنش های آلرژیک کمک می کند اما از نتایج این مشاهدات بر روی انسان اطلاعات ما هنوز کم است.

آسم

نتایج تحقیقات نشان می دهد که مصرف خوراکی سیاه دانه به همراه داروهای آسم به بهبود سرفه، خس خس سینه و عملکرد ریه در برخی مبتلایان به آسم کمک می کند. اما به نظر می رسد به خوبی داروی تئوفیلین یا سالبوتامول عمل نکند.

دیابت

تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف پودر سیاه دانه به تنظیم قند خون در مبتلایان به دیابت کمک می کند. همچنین در افراد دیابتی که کلسترول بالا دارند به بهبود کلسترول کمک می کند. برای هر یک از این موارد،مصرف 2 گرم در روز مفید به نظر می رسد.

فشار خون

تحقیقات نشان می دهد که مصرف خوراکی سیاه دانه تا حدودی فشار خون را کاهش می دهد.

ناباروری در مردان

گاهی در مردان بیماری هایی وجود دارد که پس از گذشت یک سال از تلاش زوج برای باردار شدن، لقاح و بارداری برای زن اتفاق نمی افتد. تحقیقات نشان می دهد که مصرف روغن سیاه دانه تعداد اسپرم ها و سرعت حرکت آنها را در مردان با مشکلات ناباروری افزایش می دهد.

درد پستان

تحقیقات نشان می دهد که مالیدن ژل حاوی سیاه دانه بر روی پستان در طول دوره چرخه قاعدگی به کاهش درد پستان در زنان کمک می کند.

آلرژی فصلی

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف روزانه روغن سیاه دانه به صورت خوراکی علایم آلرژی را در افراد مبتلا به آلرژی فصلی -تب یونجه- بهبود می بخشد.

اگزما

تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف خوراکی روغن سیاه دانه به تسکین علایم در کسانی که خارش و التهاب پوست دارند کمک می کند. اما به نظر می رسد مالیدن روغن سیاه دانه بر روی پوست تاثیر مثبتی بر اگزما ندارد.

تیرویید خود ایمنی

مشاهده شده است که در مبتلایان به بیماری هاشیموتو که نوعی بیماری خود ایمنی است و باعث کم کاری تیرویید می شود مصرف سیاه دانه تا حدودی به بهبود عملکرد غده تیرویید کمک می کند.

آسیب های ناشی از دارو درمانی سرطان

در تحقیقی که به تازگی انجام شده است نشان داده شد که مصرف سیاه دانه به عنوان بخشی از رژیم غذایی در دوره دارو درمانی سرطان، از تب های دوره ای که به خاطر کاهش گلبول های سفید خون، در کودکان پیشگیری می کند. داروهایی که برای درمان سرطان استفاده می شود باعث آسیب سیستم ایمنی می شود.

مهارت های حافظه و تفکر

تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف سیاه دانه در مردان و پسران تا حدودی باعث بهبود حافظه و تمرکز شد. هنوز تحقیقات این اثر را در زنان اثبات نکرده است.

سوء هاضمه

مصرف ترکیبی از روغن سیاه دانه، عسل و آب علایم سوء هاضمه را بهبود می بخشد. این ترکیب اگرچه در تحقیقات اثر مثبتی بر سوء هاضمه نشان داد اما هنوز مشخص نشده است بهبود وضع گوارش، دقیقا به خاطر کدام یک از اجزای این ترکیب است.

اختلالات سیژر – صرع

تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف خوراکی عصاره سیاه دانه به کاهش تعداد سیژر ها در کودکان مبتلا به صرع کمک می کند. اما مصرف روغن سیاه دانه چنین اثری نشان نداد.

زخم های گوارشی

هلیکوباکتر پیلوری عفونتی است که منجر به زخم گوارشی –اولسر- می شود. برخی تحقیقات نشان داده اند که مصرف پودر سیاه دانه همراه با داروی امپرازول باعث از بین رفتن هلیکوباکتر در معده می شود؛ این باکتری عامل زخم معده است. اما به نظر نمی رسد تمام دوزها موثر باشند.

هپاتیت C

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف روزانه روغن سیاه دانه به مدت 3 ماه باعث کاهش بار ویروسی در مبتلایان به هپاتیت C می شود. همچنین به نظر می رسد تورم اندام تحتانی را در بیمار کم کند. اما به نظر نمی رسد عملکرد کبد را بهبود بخشد.

کلسترول بالا

برخی تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف سیاه دانه خرد شده، باعث افزایش کلسترول خوب «HDL» و کاهش کلسترول کل، کلسترول بد «LDL» و تری گلیسیرید در افراد مبتلا به کلسترول بالای لب مرز می شود.

سندرم متابولیک

سندروم متابولیک به گروهی از علایم می گویند که باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و سکته مغزی می شود. تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف نوعی خاص از روغن سیاه دانه، روزانه 2 بار و به مدت 6 هفته به کاهش کلسترول کل، کلسترول بد و قند خون در مبتلایان به سندرم متابولیک می شود.

مسمومیت ناشی از متوترکسات

تحقیقات اولیه نشان داد که مصرف سیاه دانه باعث کاهش آسیب کبدی ناشی از مصرف دارویی خاص می شود که در درمان سرطان کودکان مبتلا به لوسمی استفاده می شود.

کبد چرب غیر الکلی

تحقیقات اولیه نشان داد مصرف روزانه روغن سیاه دانه به مدت 3 ماه در مبتلایان به کبد چرب غیر الکلی، تا حدودی به بهبود عملکرد کبد کمک می کند.

چاقی

برخی تحقیقات نشان می دهند مصرف روغن یا پودر سیاه دانه در افراد چاق یا دارای اضافه وزن مقدار کمی باعث کاهش وزن می شود. اما در دیگر تحقیقات این اثر مشاهده نشد. مطالعات در این زمینه به طور کلی از نظر کمی و کیفی، کم است و بنابراین تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

آرتروز

تحقیقات اولیه نشان می دهد مالیدن روغن سیاه دانه به زانو به مدت 3 تا 4 هفته به تسکین در زانو ناشی از آرتروز کمک می کند.

آرتریت روماتویید

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف روغن سیاه دانه به بهبود درد و خشکی مفاصل در مبتلایان به آرتریت روماتویید که در حال مصرف داروی متوترکسات هستند، کمک می کند.

خشکی بینی در سالمندان

تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده از اسپری بینی دارای روغن سیاه دانه به کاهش خشکی، گرفتگی و پوسته پوسته شدن بینی در مسن سالان کمک می کند.

عفونت گلو و لوزه ها

تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف خوراکی ترکیبی از «چانکا پدرا» و سیاه دانه به مدت 7 روز درد ناشی از بیماری «تونسیلوفارنژیت» را کاهش می دهد.

عوارض جانبی سیاه دانه

مصرف خوراکی

سیاه دانه وقتی به شکل خوراکی مصرف شود، در مقادیر کم مثلا به عنوان طعم دهنده غذاها ضضری ندارد و مشکلی ایجاد نمی کند.

مصرف پودر یا روغن سیاه دانه که مقادیر بیشتری از ماده موثره را در خود دارند به مدت 3 ماه یا کمتر هم با احتمال بالا، ایمن است. برای مصارف بیشتر از 3 ماه اطلاعات کامل مبتنی بر تحقیقات علمی وجود ندارد که بتوانیم بگوییم صد در صد مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

مصرف سیاه دانه در برخی افراد باعث بروز واکنش آلرژی و راش های پوستی می شود. ناراحتی معده، استفراغ یا یبوست هم از دیگر عوارض است. افزایش خطر سیژر در برخی افراد هم مشاهده شده است.

مصرف موضعی

مالیدن ژل یا روغن سیاه دانه به پوست در کوتاه مدت، ضرری ندارد؛ اگرچه ممکن است در برخی افراد باعث بروز راش های پوستی شود.

در موارد زیر در مصرف سیاه دانه احتیاط کنید:

● زنان باردار و شیرده: اگر در این دوران سیاه دانه به عنوان طعم دهنده در غذاها استفاده شود، ایمن است و مشکلی ایجاد نمی کند. اما در مقادیر بیشتر مثلا در داروها ممکن است با خطراتی همراه باشد. سیاه دانه می تواند انقباضات رحمی را کند یا متوقف کند.

● اطلاعات کافی درباره خطر مصرف سیاه دانه در زنان شیرده وجود ندارد؛ اما در مصرف آن احتیاط کنید.

● کودکان: مصرف خوراکی روغن سیاه دانه در کودکان به مدت کوتاه و در مقادیر توصیه شده ضرری ایجاد نمی کند.

● اختلالات خونریزی: سیاه دانه انعقاد خون را کُند می کند و خطر خونریزی را افزایش می دهد. این تئوری عنوان شده است که سیاه دانه ممکن است اختلالات خونریزی را بدتر کند.

● دیابت: در برخی افراد سیاه دانه باعث افت قند خون می شود. اگر دیابت دارید و سیاه دانه مصرف می کنید مراقب علایم افت قند خون باشید و آن را با دقت مانیتور کنید.

● جراحی: سیاه دانه ممکن است انعقاد خون را کُند کند، قند خون را کاهش دهد و خواب آلودگی را در برخی افراد زیاد کند. این تئوری وجود دارد که در حین جراحی یا پس از آن باعث افزایش خطر خونریزی، تداخل با کنترل قند خون و بیهوشی شود. اگر برنامه جراحی دارید حداقل دو هفته پیش از آن، مصرف سیاه دانه را قطع کنید.

مقدار مصرف سیاه دانه

مصرف خوراکی

بیماری آسم: در تحقیقات علمی دوزهای زیر توصیه شده است:

● روزانه و به مدت 12 هفته 2 گرم سیاه دانه خرد شده را مصرف کنید.

● 2 بار در روز و به مدت 4 هفته 500 میلی گرم روغن سیاه دانه مصرف کنید.

● 15 میلی لیتر در کیلوگرم عصاره سیاه دانه هر روز به مدت 3 ماه مصرف شود.

● یک دوز 50 تا 100 میلی گرم در کیلوگرم مصرف شود.

بیماری دیابت: یک گرم پودر سیاه دانه 2 بار در روز تا 12 ماه مصرف شود.

بیماری فشار خون

● نیم تا 2 گرم پودر سیاه دانه روزانه تا 12 هفته مصرف شود.

● 100 تا 200 میلی گرم یا 2.5 میلی لیتر روغن سیاه دانه 2 بار در روز و به مدت 8 هفته مصرف شود.

ناباروری مردان

2.5 میلی لیتر روغن سیاه دانه 2 بار در روز و به مدت 2 ماه مصرف شود.

مصرف موضعی

به گزارش «بهپو» و به نقل از «وبمد»، برای درد پستان، ژل محتوی 30 درصد روغن سیاه دانه هر روز و به مدت 2 دوره چرخه قاعدگی بر روی پستان مالیده شود./

ورود به حساب کاربری