بررسی باورهای غلط درباره پوسیدگی دندان

اغلب ما تا دندانمان درد نگیرد سراغ دندان پزشک نمی رویم و این کار را تا زمانی که دیگر نتوانیم درد دندان را با درمان های خانگی تسکین دهیم، عقب می اندازیم. دانش کم مردم درباره دهان و دندان و بیماری های آن شاید مهم ترین نقش در این رویکرد غلط را داشته باشد. باورهای غلطی که از دوران کودکی و از مادر و مادر بزرگ هایمان در ذهنمان جا خوش کرده و مقصر اصلی پوسیدگی و درد دندان هاست.

همه ما از کودکی درباره پوسیدگی دندان چیزهایی شنیده ایم؛ اما هنوز دانش بسیاری از ما در زمینه «پوسیدگی دندان»، علت ها و راه های درمان آن به همان دوره کودکی باز می گردد.
به گزارش «بهپو»، سلامت دهان و دندان و اهمیت آن در بین ایرانی ها مغفول مانده است. اغلب ما تا دندانمان درد نگیرد سراغ دندان پزشک نمی رویم و این کار را تا زمانی که دیگر نتوانیم «درد دندان» را با درمان های خانگی تسکین دهیم، عقب می اندازیم. دانش کم مردم درباره دهان و دندان و بیماری های آن شاید مهم ترین نقش در این رویکرد غلط را داشته باشد. باورهای غلطی که از دوران کودکی و از مادر و مادر بزرگ هایمان در ذهنمان جا خوش کرده و مقصر اصلی پوسیدگی و درد دندان هاست.

تصور غلط: «اگر دردی ندارید پس مشکلی ندارید»

پوسیدگی دندان معمولا هیچ علایم اولیه‌ای ندارد و این موضوع دلیل اهمیت مراجعه مرتب به دندان‌پزشکی را آشکار می‌کند. دندانپزشکان می گویند: «وقتی دندانی درد می کند به این معناست که اعصاب آن درگیر شده و آسیب دیده اند. بنابراین تنها با پر کردن یا عصب کشی می توان آن را درمان کرد.» با مراجعه منظم به دندان‌پزشکی و انجام رادیوگرافی به صورت دوره‌ای، می‌توان پوسیدگی دندان را در مراحل اولیه تشخیص داد و پیش ازاین که پوسیدگی تا جایی پیشرفت کند که باعث بروز درد شود، آن را درمان کرد.

قند مسبب پوسیدگی دندان

قضیه کمی پیچیده تر از آن است که به نظر می رسد. قند باعث پوسیدگی دندان می شود اما این به خاطر خود قند نیست. تنها قند مقصر این ماجرا نیست، قند موجود در نان، حبوبات، میوه و سیب زمینی با باکتری های دهان واکنش می دهند و تولید اسیدی می کنند که می تواند باعث خوردگی دندان ها شود.
به همین دلیل است که مسواک زدن، نخ دندان و استفاده از دهانشویه آنتی باکتریال ضروری است. می بایست حداقل دو بار در روز و هر بار دو دقیقه مسواک بزنید، حداقل روزی یک بار نخ دندان بکشید و تنها یک بار در روز از دهانشویه استفاده کنید. اگر این کار را نکنید دندان شروع به پوسیدن می کند. ابتدا روی دندان ها پلاک تشکیل می شود و هرچه کربوهیدرات های بیشتری بخورید پلاک ها بیشتر به اسید تبدیل می شوند. این اسید به مرور زمان باعث ایجاد حفره هایی روی دندان می شود. پس از آن باکتری ها درون این حفره ها جا می گیرند و با مسواک یا نخ دندان از بین نمی روند. این کاری است که قند با دندان های شما می کند. پس علاوه بر آبنبات و شیرینی، پاستا و برنج هم می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند.

تصور غلط: «باورهای غلط درباره تاثیر نوشابه های قندی بر پوسیدگی دندان»

تنها قند به دندان ها آسیب نمی رساند بلکه هرچیزی که محیط دهان را اسیدی کند، باعث از بین رفتن دندان ها می شود؛ که نوشابه ها نیز از همین دسته اند.
پزشکان می گویند: «مصرف نوشابه بدون قند بهتر است اما تمام نوشابه ها کم و بیش PH پایینی دارند که محیط را اسیدی می کنند و باعث فرسایش دندان ها می شوند.» وقتی فرسایش شروع شود، پوسیدگی به دنبال آن می آید.

فرایند پوسیدگی برگشت پذیر نیست

متخصصان می گویند مینای دندان می تواند برخی از مواد معدنی را بازگرداند و سرعت فرایند پوسیدگی را کم یا متوقف کند. اما وقتی باکتری و پوسیدگی وارد مینا شود، دیگر برگشتی در کار نیست.
وقتی باکتری به عمق دندان نفوذ می کند، با مسواک نمی توان آن را از بین برد. وقتی پوسیدگی آغاز شود از حرکت نمی ایستد تا اینکه به درمان آن بپردازید.
دندانپزشکان می گویند: «وقتی باکتری از مینا عبور کرد، فرسایشی که روی می دهد قابل برگشت نیست.»

تصور غلط: «لکه های قهوه ای و شروع پوسیدگی دندان»

دندانپزشکان می گویند: «لزوما اینطور نیست. خیلی از اوقات فرایند پوسیدگی آغاز می شود اما مینای دندان با سخت تر شدن آن را متوقف می کند و هر بار که مینا سخت تر می شود تغییر رنگ می دهد. پس این نقاط تیره رنگ لزوما به معنای پوسیدگی نیستند.»

پوسیدگی، عصب کشی یا بدتر از آن را به دنبال دارد

اگر دندانی که درگیر پوسیدگی شده تحت درمان قرار نگیرد، باید منتظر درمان های سخت تر و دردناک تری بود.
پوسیدگی به اعصاب دندان سرایت می کند و در نهایت اعصاب را از بین می برد. در این شرایط تنها راه، کشیدن دندان یا عصب کشی است. در عصب کشی اعصاب مرده دندان تخلیه می شوند.
دندانپزشکان می گویند: «اگر اقدامی نکنید این فرسایش همچنان ادامه پیدا می کند.»

تصور غلط: «آیا آسپرین برای دندان درد مفید است؟»

این روش قدیمی ممکن است جوابگو باشد اما ارزشش را نخواهد داشت.
دندانپزشکان می گویند: «با استفاده از آسپرین کمی از درد دندان را تخفیف می دهید اما تسکین درد، دایمی نخواهد بود. علاوه بر این با قرار دادن آسپرین روی لثه بافت آن را می سوزانید.»
وقتی دچار دندان درد می شوید، این درد از درون دندان یا از لثه ناشی می شود. بنابراین سوختن لثه تا حدودی درد را تخفیف می دهد. اما مشکل اینجاست که وقتی به دندان پزشک مراجعه می کنید، اسید آسپرین بی حس کردن دندان را با مشکل روبرو می کند.

بیشتر بخوانید: بهترین درمان های خانگی برای درد دندان

تصور غلط: «ماندگاری دندان پر شده تا چه مدت است؟»

دندان پر شده تا مدت ها دوام دارد. حتی می تواند بیش از ده سال عمر کند اما مسئله اینجاست که خود دندان هم با گذر زمان از بین می رود؛ پس نمی توان توقع داشت مواد پر کننده تا ابد پایدار باشند. بین دندان پزشکان مشهور است که می گویند: «دندانی که خدا آفریده پوسیده می شود، ساخته دست من از آن بهتر نیست.»
دندان پر شده نه تنها می شکند و از بین می رود، بلکه احتمال پوسیدگی اطراف محل پرشدگی بیشتر هم می شود. هیچ چیز ابدی نیست اما هرچه بیشتر از دندان هایتان مراقبت کنید بیشتر عمر می کنند.

تصور غلط: «آیا کرم خوردگی فقط ویژه کودکان است؟»

با بهبود بهداشت دهان و دندان، هم اکنون وضع دهان و دندان مردم از همیشه بهتر است. اما هنوز هم پوسیدگی گریبان گیر بزرگسالان می شود.
متخصصان می گویند: «نوشیدنی های شیرین، بهداشت ضعیف دهان و دندان و حتی ژنتیک منجر به کرم خوردگی دندان در هر سنی می شود.» بزرگسالان معمولا داروهایی مصرف می کنند که دهان را خشک می کند. این موضوع در پوسیدگی دندان موثر است زیرا آب دهان همچون سدی در مقابل اسیدهای موجود در دهان عمل می کند.

بیشتر بخوانید: اهمیت توجه به تغییر رنگ دندان کودک

عادت های غذایی ناسالم مثل خوردن میان وعده در تمام طول روز یا نوشیدن نوشابه نه تنها کمکی به بهبود خشکی دهان نمی کند، بلکه مضر هم هست.
«وبمد» در این باره می نویسد: «متاسفانه خطر پوسیدگی از روزی که اولین دندان در می آید تا روزی که آخرین دندان می افتد همواره وجود دارد. کلید این مشکل این است که همیشه گوش به زنگ باشید. پوسیدگی عارضه ای بی درمان نیست اما داشتن چندین دندان پوسیده کیفیت زندگی تان را کاهش می دهد.»/